اسلام و پژوهش‌های مدیریتی، سال دوازدهم، شماره دوم، پیاپی 25، پاییز و زمستان 1402، صفحات 69-89

    تأثیر فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی کارکنان: فراتحلیل پژوهش‌ها

    نوع مقاله: 
    ترویجی
    نویسندگان:
    ✍️ طاها عشایری / استادیار گروه تاریخ و جامعه شناسی دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران / t.ashayeri@uma.ac.ir
    طاهره جهان پرور / دانشجوی دکتری دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز / jparvar@yahoo.com
    صفحه‌ها: 69-89 تاریخ دریافت: 1402/01/15 تاریخ پذیرش: 1402/04/10
    چکیده: 
    فرهنگ سازمانی مجموعه ای از باورها، فلسفه‌ی شغلی، چشم انداز، انتظارات و ارزش و هنجارهای سازمانی است که در سطح سازمانی عام و مشترک است و همگان روی آن اجماع دارند. این فرهنگ با ایجاد قوانین جمعی برای کنش سازمانی، تعیین هنجارها و ارزش های سازمانی، و انتقال مفاهیم و ارزش های سازمانی به نیروی انسانی باعث نشاط شغلی و کاهش حس فرسودگی و استرس شغلی می شود. هدف اصلی پژوهش، مطالعه‌ی تأثیر فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی است. روش انجام تحقیق از نوع فراتحلیل کمّی است که محقق با استفاده از مرور ادبیات و تحقیقات صورت گرفته در بازه‌ی زمانی 1380 تا 1400، با محوریت فرهنگ سازمانی و رضایت شغلی، با حجم نمونه 45 تحقیق را شناسایی و بعد از کنترل از حیث روشی، اعتبار، روایی و یافته های علمی، اندازه‌ی اثر آن را برآورد کرده است. نتایج نشان می دهد که بین فرهنگ سازمانی و رضایت شغلی رابطه‌ی معناداری وجود دارد و اثر کلی آن برابر با 0.48 است. همچنین فرهنگ مشارکتی (0.340)، فرهنگ کنترلی (0.354)، فرهنگ اعتماد (0.418)، فرهنگ انسجام (0.412) و فرهنگ هویت (تعلق) سازمانی (0.381) با رضایت شغلی رابطه‌ی معناداری دارند.
    کلمات کلیدی: 
    فرهنگ سازمانی
    رضایت شغلی
    فرهنگ کنترلی و فرهنگ انسجام
    فرهنگ مشارکتی
    Article data in English (انگلیسی)
    Title: 
    The Effect of Organizational Culture on Employee’s Job Satisfaction: A Meta-analysis of Researches
    Abstract: 
    Organizational culture is considered as a set of beliefs, job philosophies, perspectives, expectations, and organizational values and norms that are common at the organizational level and are agreed upon by everyone. The organizational culture causes job vitality and reduces burnout and job stress by creating general rules for having organizational interaction, establishing organizational norms and values, and transferring organizational concepts and values to the individuals within organizations. This research mainly studies the effect of organizational culture on job satisfaction. The research is a quantitative meta-analysis. The researcher reviewed the related literature and the research conducted from 2001 to 2021, focusing on organizational culture and job satisfaction. The sample included 45 studies. After checking the sample in terms of methodology, validity, reliability and scientific findings, the extent of its effect was estimated. The results showed that there is a significant relationship between organizational culture and job satisfaction, and its overall effect is 0.48. Also, participative culture (0.340), control culture (0.354), trust culture (0.418), cohesion culture (0.412) and organizational identity (belonging) culture (0.381) have a significant relationship with job satisfaction.
    References: 
    متن کامل مقاله: 

     
    مقدمه
    از جمله عوامل تعیین‌کننده رشد عملکرد سازمانی، فرهنگ‌ سازمانی است که هویت، ارزش‌ها و باورهای افراد را در یک محیط سازمانی قرار می‌دهد. فرهنگ ‌سازمانی چگونگی ادراک، تفکر و واکنش مناسب اعضای سازمان را نسبت به محیط‌هاي داخلی و خارجی مشخص می‌کند (خمش آیا و همکاران، 1398). يکي از ارکان اصلي و زيربنايي در هر سازماني، نيروي انساني سازمان است که قطعاً بدون توجه به ابعاد، انگيزه‌ها و تمايلات دروني افراد در سازمان، نيل به اهداف سازمان مشکل خواهد بود. رضايت شغلي يکي از عوامل بسيار مهم در موفقيت شغلي است. رضايت شغلي عاملي است که باعث افزايش کارايي و نيز احساس رضايت فردي مي‌شود (سعيداعمايي، 1400). رضايت از شغل با سطح حريم خصوصي کارکنان سازماني در ارتباط است. زماني که افراد سازماني حس کنند حريم خصوصي آنها محفوظ مانده است، بيشتر به رضايت شغلي اهميت مي‌دهند. همچنين رضايت شغلي با هويت کاري کارکنان نيز در ارتباط است. مطالعات نشان داده است که در محيط‌هاي کاري فيزيکي، وضعيت رضايت شغلي کارمندان بسيار مهم است. فرهنگ سازماني موضوعي جديد در دانش مديريت و مطالعات سازماني است و به مجموعه‌اي از باورها و ارزش‌های مشترکي اطلاق مي‌شود که بر کنش‌هاي اعضاي سازماني تأثير مي‌گذارد؛ پويايي و تحول سازماني را رقم مي‌زند و بر عملکرد سازماني تأثير مثبتي دارد (ترابی‌کيا، 1377، ص 397). کارکنان سازمان برای دستیابی به موفقیت باید همگام با انتظارات و قواعد فرهنگی سازمان عمل کنند؛ زیرا فرهنگ یک سازمان بر ارتباطات و تعاملات کارکنان و در نهایت بر همه تصمیم‌گیری‌های کارکنان و مدیران آن سازمان تأثیرگذار است. فرهنگ‌سازمانی جو حاکم بر محیط داخلی سازمان است که بر رفتار و به‌تبع آن عملکرد کارکنان در سازمان تأثیرگذار است در همین راستا، بسیاری از محققان و مدیران اجرایی معتقدند عملکرد هر سازمان به درجه‌ای بستگی دارد که افراد از ارزش‌های فرهنگی مشترک برخوردار باشند (خمش آیا و همکاران، 1398). اثربخشي در امور شغلي و رضايت و خشنودي سازماني از مهم‌ترين هدف‌هاي سازمان است (بياياني، 1389، ص 14). فرهنگ سازماني باوري مشترک ميان اعضاي سازماني است که رفتارهاي آن را در مسير رضايت شغلي و حل مشکلات سازماني جهت‌دهي مي‌کند (پرهیزگار، 1367، ص 98). کامران و کویین در سال 1999، با استفاده از چارچوب ارزش‌های رقیب، چهار نوع فرهنگ‌سازمانی را تعریف کردند: 1. فرهنگ طایفه‌ای (قبیله‌ای، تعاونی یا همکاری): با محوریت انسجام درونی سازمان و تقویت روحیه کارکنان؛ 2. فرهنگ ویژه‌سالار (ادهوکراسی) با محوریت انعطاف سازمانی، کارآفرینی و نوآوری؛ 3. فرهنگ مبتنی بر بازار: با محوریت رقابت، کارآیی و بهره‌وری؛ 4. فرهنگ سلسه‌مراتبی (محافظه‌کارانه): با محوریت ثبات و حفظ وضع موجود (حمزه و حمزه، 1400). فرهنگ سازماني قوي و منظم رضايت شغلي را خلق مي‌کند و در اين حالت، سلامت رواني و خلاقيت سازماني ايجاد مي‌شود (پريوگيني و والديساوجويک، 2019). وجود ارزش‌هاي مشترک سازماني نيروي انساني را در راستاي انجام وظايف شغلي و ايفاي موفق نقش‌هاي سازماني نگه مي‌دارد (رواسي و شولتز، 2006) و مانع ترک کار يا غيبت شغلي مي‌شود (کيم و پارک، 2009). سرماية اجتماعي و جمع‌گرايي در نظام سازماني نتيجة فرهنگ سازماني غني است (شاين، 2018) که باعث بهبود رضايت شغلي خواهد شد (دادزي و همکاران، 2012). هنجارها، معيارهاي اخلاقي و پايبندي به تعهدات سازماني، حاصل يک فرهنگ سازماني است (ليواري و همکاران، 2010). در اصل رضايت شغلي، اشاره به نگرش مثبت فرد به شغلي است که در يک سازمان بر عهده گرفته است (رابينز، 1386، ص 16) و انگيزة شغلي نيز تقويت مي‌شود و از فردگرايي کاسته خواهد شد (رابينز و تيموتي، 1391، ص 55). اين رضايت، در نتيجة رشد و تحول فرهنگ مثبت سازماني است که در آن نظارت، کنترل، حمايت و کار گروهي اولويت دارد (سئو و پرايس، 2004). بر این اساس فرهنگ سازمانی نقش عمده‌ای در افزایش رضایت شغلی کارکنان دارد، در ایران پژوهش‌های مختلفی درباره فرهنگ سازمانی و رضایت شغلی انجام ‌گرفته است، پژوهش حاضر با نگاهی به آثار پژوهشی منتشرشده در دهه اخیر با روش فراتحلیل و مرور سامانمند قصد دارد به پرسش‌های زیر پاسخ دهد:
    ـ فرهنگ سازمانی به چه میزان در پژوهش‌ها بر رضایت شغلی تأثیر داشته است؟
    ـ آیا بین مؤلفه‌های فرهنگ سازمانی با رضایت شغلی رابطه معنی‌داری وجود دارد؟
    1. مباني و رويکردهاي نظري
    رضايت شغلي: «رضایت شغلی» نشان‌دهنده حدی است که افراد از شغل خود راضی هستند و آن را دوست می‌دارند. برخی افراد از کار خود لذت می‌برند و آن را به‌عنوان محور اصلی زندگی خود تلقی می‌نمایند و برخی از کار خود متنفرند و فقط به خاطر اینکه مجبورند، آن را انجام می‌دهند(درویش، 1386). رضایت شغلی نقش بسزایی در توسعه و پیشرفت آینده سازمان ایفا نقش می‌نماید. هرچه هدف‌های سازمان به خواسته‌ها و آرمان‌های و چشم‌اندازهای فردی کارکنان نزدیک‌تر باشد و مدیریت بتواند نگرش مثبت شغلی در افراد ایجاد کند، شرایط مناسبی را در راستای رضایت شغلی آنها فراهم آورد، ازاین‌رو مسیر تحقق چشم‌انداز و اهداف سازمانی نیز تسهیل می‌گردد (کشاورز ترک و نیکویه، 1395).
    فرهنگ سازمانی: فرهنگ‌ سازمانی به‌عنوان مجموعه‌ای منسجم از باورها و ارزش‌های مشترک بر رفتار و اندیشه اعضای سازمان اثر می‌گذارد و می‌توان نقطه شروعی برای حرکت و پویایی و یا مانعی در راه پیشرفت به‌شمار آید. فرهنگ ‌سازمانی از اساسی‌ترین زمینه‌های تغییر و تحول در سازمان است نظر به اینکه برنامه‌های جدید تحول بیشتر به تحول بنیادی سازمانی نگاه می‌کند (حمزه و حمزه، 1400).
    برگ با مطالعة خود، دو نوع رضايت را در حوزة سازماني شاسايي کرده است: 1. رضايت دروني: اين رضايت، از احساس لذتي نشان مي‌شود که فرد از طريق انجام کار و درآمد آن کسب مي‌کند و در آن نيز پيشرفت شغلي داشته است؛ 2. رضايت بيروني: اين رضايت به فرهنگ سازماني بستگي دارد و به شرايط سازماني، ازجمله محيط کار، دستمزد، پاداش، سرماية اجتماعي و فضاي سازماني اشاره دارد (تميزي‌فر، 1392، ص 125). هرچه ميزان رضايت شغلي افزايش يابد، فرد شاغل در سازمان نشاط اجتماعي و کيفیت زندگي بهتري را تجربه می‌کند و عملکرد بهتري را از خود نشان مي‌دهد (امين بيدختي و صالح‌پور، 1386). فرهنگ سازماني فضاي کسب‌وکار و محيط کاري را براي نوآوري و خلاقيت آماده مي‌کند (امين افشار و همکاران، 1397). تعامل سازماني، کاهش بي‌تفاوتي سازماني، مبارزه با فساد و تنبلي شغلي و همکاري سازنده، از پيامدهاي رضايت شغلي‌اند که تحت تأثير فرهنگ سازماني قرار دارند (عبدالله و همکاران، 2015). در اسلام بر فرهنگ سازماني در جهت توسعه و رشد اجتماعي تأکيد شده است. در شكل (1) الگوی فرهنگ سازماني در آيين اسلام نمایش داده شده است.

    شکل 1: الگوی فرهنگ سازماني در آيين اسلام (شريف‌زاده و همکاران، 1398)
    بر‌اين‌اساس، فرهنگ سازماني داراي هفت مؤلفة مهم است: شايستگي اجتماعي ـ شغلي؛ فضاي رواني حاکم؛ تعلق سازماني؛ سمت سازماني؛ برنامة سازماني؛ جايگاه سازماني و خدمات سازماني (دورتي و مکينتاش، 2009).
    نظرية فرهنگ سازمانی
    دانیل دنیسون و همکارانش (۲۰2000) محور و ابعاد فرهنگ سازمانی را شامل درگیر شدن در کار، سازگاری، انطباق‌پذیری و رسالت معرفی کرده‌اند.
    ۱. درگیر شدن در کار: این ویژگی با سه شاخص توانمندسازی، تیم‌سازی و توسعه قابلیت‌ها اندازه‌گیری می‌شود سازمان‌های اثربخش افرادشان را توانمند می‌سازند، سازمان را بر محور تیم‌های کاری، تشکیل و قابلیت‌های منابع انسانی را در همه سطوح توسعه می‌دهند. تعهد در بین افراد سازمان افزایش می‌یابد چنان‌که خود را به‌عنوان پاره‌ای از پیکره سازمان احساس می‌کنند افراد در همه سطوح تصمیم‌گیری خود را صاحب نقش می‌دانند این تصمیمات است که بر کارشان مؤثر است و کار آنها مستقیماً با اهداف سازمان پیوند دارد (خمش آیا و همکاران، 1398) که شامل:
    ـ توانمندسازی: افراد اختیار، ابتکار و توانایی برای اداره کردن کارشان دارند. این امر نوعی حس مالکیت و مسئولیت در سازمان ایجاد می‌کند؛
    ـ تیم‌سازی: در سازمان به کار گروهی در جهت اهداف مشترک ارزش داده می‌شود به‌طوری‌که کارکنان به‌مانند مدیران احساس می‌کنند در محل کار خود پاسخگو هستند این سازمان‌ها برای انجام کارها به گروه‌ها تکیه می‌کنند؛
    ـ توسعه قابلیت‌ها: سازمان به‌منظور تأمین نیازها و باقی ماندن در صحنه رقابت به‌طور مستمر به توسعه مهارت‌های کارکنان می‌پردازد (ایران‌زاده و محمودی اشان، 1389).
    ۲. سازگاری: این ویژگی واسه شاخص ارزش‌های بنیادی توافق و هماهنگی و انسجام اندازه‌گیری می‌شود تحقیقات نشان می‌دهد سازمان‌های اثربخش باثبات و یکپارچه‌تر هستند، در این سازمان‌ها رفتار کارکنان از ارزش‌های بنیادین نشئت می‌گیرد رهبران و پیروان در رسیدن به توافق مهارت یافتند و فعالیت‌های سازمانی به‌خوبی هماهنگ و پیوسته شده است. سازمان‌هایی با چنین ویژگی‌هایی فرهنگی قوی و متمایز دارند و به‌طور کافی بر رفتار کارکنان اثر می‌گذارند (خمش آیا و همکاران، 1398) که شامل:
    ـ ارزش‌های بنیادین: اعضای سازمان در یک دسته از ارزش‌هایی که هویت و انتظارات آنها را تشکیل می‌دهند شریک هستند؛
    ـ توافق: اعضای سازمان قادرند در اختلاف مهم به توافق برسند این توافق هم شامل توافق در سطح زیرین و هم توانایی در ایجاد توافق در سطوح دیگر هست؛
    ـ هماهنگی و پیوستگی: واحدهای سازمانی با کارکردهای متفاوت می‌توانند برای رسیدن به اهداف مشترک خیلی خوب با هم کار کنند مرزهای سازمانی با این‌گونه کار کردن به‌هم‌ریخته نیز نمی‌گردد.
    3. انطباق‌پذیری: این ویژگی با سه شاخص ایجاد تغییر مشترک‌گرایی و یادگیری سازمانی اندازه‌گیری می‌شود.
    سازمان‌هایی که به خوبی منسجم هستند به‌سختی تغییر می‌یابند، ازاين‌رو یکپارچگی درونی و انطباق‌پذیری بیرونی را می‌توان مزیت و برتری چنین سازمان‌هایی به‌حساب آورد سازمان‌های سازگار به‌وسیله مشتریان هدایت می‌شوند، ریسک‌پذیر هستند، از اشتباه خود پند می‌گیرند، ظرفیت و تجربه ایجاد تغییر را دارند و به‌طور مستمر در حال بهبود توانایی خود در جهت ارزش قائل شدن برای مشتریان هستند. این سازمان‌ها معمولاً رشد فروش و افزایش در سهم بازار را تجربه می‌کنند (خمش آیا و همکاران، 1398) که شامل:
    ـ ایجاد تغییر: سازمان قادر است راه‌های برای تأمین نیازهای تغییر ایجاد کند و می‌تواند محیط مؤسسه را بشناسد به محرک‌های جاری پاسخ دهد و از تغییرات آینده پیشی جوید؛
    ـ مشتری‌گرایی: سازمان مشتریان را درک می‌کند و به آنها پاسخ می‌دهد و پیشاپیش درصدد تأمین آینده برمی‌آید درواقع مشتری‌گرایی درجه‌ای که سازمان‌ها در جهت رضایتمندی مشتریان هدایت می‌شوند را نشان می‌دهد؛
    ـ یادگیری سازمانی: میزان علائم محیطی را که سازمان‌ها دریافت ترجمه و تفسیر می‌کنند و فرصت‌هایی را که برای تشویق خلاقیت سبک دانش و توسعه توانایی‌ها ایجاد می‌کنند اندازه می‌گیرد (ایران‌زاده و محمودی اشان، 1389).
    ۴. رسالت: شاید بتوان گفت مهم‌ترین ویژگی فرهنگ‌ سازمانی رسالت و مأموریت آن است سازمان‌هایی که نمی‌دانند کجا هستند و وضعیت موجودشان چیست؟ معمولاً به بیراهه می‌روند. سازمان‌های موفق درک روشنی از اهداف و جهت‌گیری‌های استراتژیک خود دارند، به‌طوری‌که اهداف سازمانی و اهداف استراتژیک را تعریف کرده و چشم‌انداز سازمان را ترسیم می‌کنند. این ویژگی با سه شاخص مورد بررسی قرار می‌گیرد:
    ـ گرایش و جهت‌گیری استراتژیک: گرایش‌های استراتژیک روشن جهت اهداف سازمانی را نشان می‌دهد و هر شخص می‌تواند خودش را در آن بخش صنعت مشارکت دهد؛
    ـ اهداف و مقاصد: اهداف با استراتژی مأموریت و افق دید سازمان پیوندیافته و سمت‌وسوی کار افراد را مشخص می‌کند؛
    چشم‌انداز: سازمان یک دیدگاه مشترک از وضعیت آینده دارد آن ارزش بنیادی را ابراز می‌کند اندیشه و دل نیروی انسانی را با خود همراه ساخته و در همین زمان جهت را نیز مشخص می‌کند (ایران‌زاده و محمودی اشان، 1389).
    2. پيشينة تجربي پژوهش
    جدول 1: پيشينة تجربي پژوهش
    محقق    موضوع    جامعة آماري    حجم نمونه    استان    قوميت
    آراسته (1400)    بررسي رابطة فرهنگ سازماني و رضايت شغلي با تعهد کارکنان (عاطفي ـ مستمر ـ هنجاري) (مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه مازندران)    کارکنان    196    مازندان    مازني
    سعيداعمائي (1400)    بررسي رابطة فرهنگ سازماني با رضايت شغلي کارکنان معاونت فرهنگي و اجتماعي شهرداري تهران    کارکنان    117    تهران    فارس
    بهزادي و همکاران (1400)    بررسي رابطة فرهنگ سازماني، رضايت شغلي و تعهد سازماني    کارکنان    92    کردستان    کرد
    حيدري کردزنگنه و همکاران (1400)    تأثير ادراک کارکنان از فرهنگ سازماني در رضايت شغلي و تمايل به ترک خدمت آنان (مطالعة موردي: کارکنان شرکت برق شهرستان اردبيل)    کارکنان    321    اردبيل    ترک
    فلاحتي و کردي (1400)    تأثير فرهنگ سازماني حمايتي و عملکرد رهبري بر رضايت شغلي با نقش ميانجي تعامل کاري و اعتماد در سازمان (مورد مطالعه: معاون توسعة مديريت و منابع انساني سازمان جهاد کشاورزي البرز)    کارکنان    106    البرز    فارس
    مرادي و همکاران (1400)    بررسي تأثير فرهنگ سازماني بر اعتماد و رضايت شغلي کارکنان يک بيمارستان نظامي با توجه به نقش متغيرهاي جمعيت‌شناختي بر مبناي آموزه‌هاي اسلامي    کارکنان    186    تهران    فارس
    سراج (1399)    بررسي تأثير فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي (مطالعة موردي: کارکنان دانشگاه علم و فرهنگ)    کارکنان    150    تهران    فارس
    حق‌شناس قاضي‌محله (1399)    تأثير فرهنگ سازماني و عملکرد رهبري بر رضايت شغلي بيمه‌گزاران شرکت بيمة ايران استان گيلان    بيمه‌گزاران    269    گيلان    گيلکي
    عابدي کوشکي و همکاران (1399)    بررسي ارتباط فرهنگ سازماني با رضايت شغلي در کارکنان دانشکدة علوم پزشکي اسفراين در سال 1397    کارکنان    367    خراسان شمالي    ترک
    کاظمي رودبالي و همکاران (1399)    مدل‌يابي تأثير فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي زنان با نقش ميانجي سرماية اجتماعي و رفتار شهروندي سازماني    کارکنان    92    فارس    فارس
    باقري (1398)    تأثير فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي کارکنان آموزش و پرورش شهرستان فريدون‌کنار    کارکنان    196    مازندران    مازني
    امين افشار و همکاران (1397)    بررسي تأثير فرهنگ سازماني و اخلاق کار اسلامي بر عملکرد شغلي با تکيه بر نقش ميانجي رفتار شهروندي سازماني و رضايت شغلي (مطالعة موردي: ادارة کل ثبت و اسناد و املاک شهر مشهد)    کارکنان    113    خراسان رضوي    فارس
    زارعي محمودآبادي و خراساني (1397)    تأثير تسهيم دانش و فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي: رويکرد مدل‌سازي معادلات ساختاري    کارکنان    265    خوزستان    عرب
    فلامرزي (1397)    بررسي رابطة عوامل فرهنگ سازماني با رضايت شغلي در بين کارکنان بخش مرکزي بانک صادرات    کارکنان    225    اصفهان    فارس
    سميعي و همکاران (1396)    بررسي رابطة بين اخلاق اسلامي کار و فرهنگ سازماني با رضايت شغلي کارکنان با توجه به نقش واسطة تعهد سازماني در سازمان تأمين اجتماعي استان گلستان    کارکنان    340    گلستان    ترکمن
    بهجت و همکاران (1395)    عوامل مؤثر بر رضايت شغلي معلمان زن مقطع ابتدايي اسلام‌شهر (با تأکيد بر سبک‌هاي مديريت و ابعاد فرهنگ سازماني)    کارکنان    254    تهران    فارس
    خداداد حسيني و همکاران (1395)    بررسي تأثير فرهنگ سازماني بر اثربخشي عملکرد با تبيين نقش تعهد و رضايت شغلي کارکنان نگهداري و تعميرات در آماد و پشتيباني فرماندهي انتظامي استان اصفهان    کارکنان    100    اصفهان    فارس
    افشاري (1394)    بررسي رابطة فرهنگ سازماني و رضايت شغلي با در نظر گرفتن نقش واسطه‌اي يگانگي فرد ـ سازمان در بين اعضای هيأت ‌علمي و پرسنل دانشگاه‌هاي داراب    اعضای هيأت ‌علمي    216    فارس    فارس
    گودرزي و همکاران (1394)    فرهنگ سازماني و تأثير آن بر رضايت شغلي کارکنان (موردپژوهي: سازمان اسناد و کتابخانة ملي ج.ا. ايران)    کارکنان    285    تهران    فارس
    فرزانه (1394)    تأثير فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي کارکنان شرکت خدمات هليکوپتري تارا    کارکنان    56    تهران    فارس
    موتمني و همکاران (1394)    بررسي تأثير فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي و تعهد سازماني    کارکنان    278    تهران    فارس
    قلتاش (1393)    رابطة فرهنگ سازماني و هوش سازماني با رضايت شغلي کارکنان    کارکنان    40    فارس    فارس
    نوررحماني و ايماني (1393)    بررسي رابطة بين فرهنگ سازماني و رفتار شهروندي سازماني با رضايت شغلي معلمان شاغل در مدارس استثنایي استان هرمزگان در سال تحصيلي 91ـ1390    معلمان    217    هرمزگان    فارس
    سليمي و همکاران (1393)    تحليل عوامل مؤثر بر بهبود اثربخشي رهبري مديران در دانشکده‌هاي پرستاري دانشگاه آزاد اسلامي    استادان    184    تهران    فارس
    موسوي‌کيا (1393)    بررسي تأثير ابعاد فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي کارکنان آتش‌نشاني منطقة 4 شهر تهران    کارکنان    200    تهران    فارس
    آراسته و سليمي (1392)    ارائة مدلي براي تبيين روابط ميان فرهنگ سازماني، رضايت شغلي و اثر بخشي رهبري در دانشکده‌هاي پرستاري دانشگاه آزاد اسلامي    استادان    184    تهران    فارس
    جعفري کليشمي (1392)    بررسي تأثير فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي در بين کارکنان دانشگاه محيط زيست    کارکنان    208    تهران    فارس
    شائمي برزکي و همکاران (1392)    رابطة ‌فرهنگ سازماني و رضايت شغلي کارکنان    کارکنان    273    اصفهان    فارس
    صحت و همکاران (1392)    رابطة فرهنگ سازماني با رضايتمندي شغلي کارکنان    کارکنان    110    قم    فارس
    پاشا (1392)    بررسي تأثير فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي کارکنان دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران جنوب    کارکنان    700    تهران    فارس
    آقايي (1391)    به‌کارگيري رويکرد DEMATEL براي ارزيابي روابط ميان متغيرهاي رضايت مشتريان، رضايت شغلي، يادگيري و تعهد سازماني    کارشناسان    10    تهران    فارس
    حسني و همکاران (1391)    بررسي نقش و تأثير اخلاق اسلامي کار و فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي و تعهد سازماني کارکنان دانشگاه شهيد چمران اهواز    کارکنان    205    خوزستان    عرب
    داوودي و همکاران (1391)    رابطة فرهنگ سازماني و انگيزش شغلي با رضايت شغلي معلمان    معلمان    200    همدان    فارس
    شفقت و همکاران (1391)    الگويابي اثرگذاري عوامل فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي کارکنان شرکت نفت (مطالعة موردي شرکت ملي پخش فرآورده‌هاي نفتي استان مازندران)    کارکنان    235    مازندران    مازني
    خسروي و همکاران (1390)    رابطة فرهنگ سازماني رضايت شغلي و رضايتمندي از زندگي    کارکنان    65    تهران    فارس
    زميني و همکاران (1390)    بررسي رابطة فرهنگ سازماني با رضايت شغلي و فرسودگي شغلي در ميان کارکنان دانشگاه تبريز    کارکنان    106    آذربايجان شرقي    ترک
    کياکجوري و همکاران (1389)    تبيين رابطة بين فرهنگ سازماني و رضايت شغلي    کارکنان    140    مازندران    مازني
    زميني و حسيني‌نسب (1388)    بررسي رابطة فرهنگ سازماني با رضايت شغلي    استادان    106    آذربايجان غربي    ترک
    حسيني‌نسب و جوياني (1387)    رابطة بين فرهنگ سازماني و رضايت شغلي کارکنان دانشگاه آزاد اسلامي اردبيل    کارکنان    272    اردبيل    ترک
    عزيزي و بکريزاده (1387)    بررسي ارتباط بين فرهنگ سازماني و رضايت شغلي کارکنان دانشگاه شهيد چمران اهواز (83ـ1381)    کارکنان    202    خوزستان    عرب
    مظفري و عموئي ديزجي (1387)    بررسي فرهنگ سازماني دانشگاه آزاد اسلامي کرج و رابطة آن با رضايت شغلي کارکنان    استادان    400    البرز    فارس
    اميرکبيري و طهراني (1385)    بررسي اثر عوامل فرهنگي براساس مدل داس بر روي رضايت شغلي و عملکرد کارکنان تأمين اجتماعي استان تهران    کارکنان    231    تهران    فارس
    بمبئي‌رو و ايرانبان (1385)    رابطة فرهنگ سازماني با رضايت شغلي    کارکنان    196    فارس    فارس
    سرداري (1382)    بررسي تأثير فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي در مراکز علمي ـ  پژوهشي وابسته به وزارت علوم، تحقيقات و فناوري در شهر تهران    کارکنان    194    تهران    فارس
    بحرالعلوم و همکاران (1381)    ارتباط بين فرهنگ سازماني و رضايت شغلي کارشناسان سازمان تربيت بدني شاغل در تهران    کارشناسان    182    تهران    فارس
    3. روش پژوهش
    روش انجام تحقيق از نوع فراتحليل کمّي است که محقق با استفاده از مرور ادبيات و تحقيقات صورت‌گرفته در بازة زماني 1380ـ1400، با محوريت فرهنگ سازماني و رضايت شغلي، با حجم نمونه 45 تحقيق را شناسايي و بعد از کنترل از حيث روشي، اعتبار، روايي و يافته‌هاي علمي، آنها را برحسب روش، حجم نمونه، ضرايب همبستگي و سطح معناداري، جامعة آماري، سال و... دسته‌بندي و سازمان‌دهي کرده است. بعد از شناسايي ضرايب همبستگي و حجم نمونه و سطح معناداري تحقيقات، آنها وارد نرم‌افزار شده، اندازة اثر نهايي هر پژوهش و اثر نهايي کل، به‌وسيلة فرمول فيشر و کوهن برآورد شدند. براي تشخيص همگني يا ناهمگني تحقيقات فوق، از نمودار قيفي و آزمون Q، و بعد از اثبات فرض ناهمگوني بين مطالعات، از متغير تعديلگر (زمينه‌اي) براي سنجش ميزان اثر آن بر رضايت شغلي استفاده شده است.
    جدول 2: خلاصة پژوهش فراتحليل
    محقق    نهاد مورد بررسي    ابزار + روش    روش نمونه‌گيري
    آراسته (1400)    دانشگاه    پرسش‌نامه + کمّي    در دسترس
    سعيداعمايي (1400)    شهرداري    پرسش‌نامه + کمّي    تصادفي
    بهزادي و همکاران (1400)    آموزش و پرورش    پرسش‌نامه + کمّي    در دسترس
    حيدري کردزنگنه و همکاران (1400)    شهرداري    پرسش‌نامه + کمّي    هدفمند
    فلاحتي و کردي (1400)    شرکت برق    پرسش‌نامه + کمّي    تصادفي
    مرادي و همکاران (1400)    سازمان جهاد    پرسش‌نامه + کمي    در دسترس
    سراج (1399)    بيمارستان    پرسش‌نامه + کمي    طبقه‌اي
    حق‌شناس قاضي‌محله (1399)    سازمان تأمين اجتماعي    پرسش‌نامه + کمّي    تصادفي
    عابدي کوشکي و همکاران (1399)    دانشگاه    پرسش‌نامه + کمّي    سرشماري
    کاظمي رودبالي و همکاران (1399)    دانشکده    پرسش‌نامه + کمّي    تصادفي
    باقري (1398)    بنياد شهيد    پرسش‌نامه + کمّي    خوشه‌اي
    امين افشار و همکاران (1397)    آموزش و پرورش    پرسش‌نامه + کمّي    
    زارعي محمودآبادي و خراساني (1397)    ادارة ثبت اسناد و املاک    پرسش‌نامه + کمّي    تصادفي ساده
    فلامرزي (1397)    سازمان فني حرفه‌اي    پرسش‌نامه + کمّي    تصادفي
    سميعي و همکاران (1396)    بانک    پرسش‌نامه + کمّي    تصادفي
    بهجت و همکاران (1395)    سازمان تأمين اجتماعي    پرسش‌نامه + کمّي    طبقه‌اي
    خداداد حسيني و همکاران (1395)    مدرسه    پرسش‌نامه + کمّي    تصادفي
    افشاري (1394)    فرماندهي نيروي انتظامي    پرسش‌نامه + کمّي    طبقه‌اي
    گودرزي و همکاران (1394)    دانشگاه    پرسش‌نامه + کمّي    تصادفي
    فرزانه (1394)    شرکت    پرسش‌نامه + کمّي    سرشماري
    موتمني و همکاران (1394)    کتابخانه ملي    پرسش‌نامه + کمّي    هدفمند
    قلتاش (1393)    بانک    پرسش‌نامه + کمّي    خوشه‌اي
    نوررحماني و ايماني (1393)    دانشگاه    پرسش‌نامه + کمّي    تصادفي
    سليمي و همکاران (1393)    مدرسه    پرسش‌نامه + کمّي    تصادفي
    موسوي‌کيا (1393)    دانشگاه    پرسش‌نامه + کمّي    خوشه‌اي
    آراسته و سليمي (1392)    آتش‌نشاني    پرسش‌نامه + کمّي    طبقه‌اي
    جعفري کليشمي (1392)    دانشگاه    پرسش‌نامه + کمّي    خوشه‌اي
    شائمي برزکي و همکاران (1392)    دانشگاه    پرسش‌نامه + کمّي    تصادفي
    صحت و همکاران (1392)    دانشگاه    پرسش‌نامه + کمّي    طبقه‌اي
    پاشا (1392)    مرکز تحقيقات کامپيوتري علوم اسلامي نور    پرسش‌نامه + کمّي    تمام‌شماري
    آقايي (1391)    دانشگاه    پرسش‌نامه + کمّي    هدفمند
    حسني و همکاران (1391)    دانشگاه    پرسش‌نامه + کمّي    هدفمند
    داوودي و همکاران (1391)    مدرسه    پرسش‌نامه + کمّي    خوشه‌اي
    شفقت و همکاران (1391)    شرکت نفت    پرسش‌نامه + کمّي    طبقه‌اي
    خسروي و همکاران (1390)    شرکت برق    پرسش‌نامه + کمّي    تصادفي
    زميني و همکاران (1390)    دانشگاه    پرسش‌نامه + کمّي    طبقه‌اي
    کياکجوري و همکاران (1389)    شرکت نفت    پرسش‌نامه + کمّي    هدفمند
    زميني و حسيني‌نسب (1388)    دانشگاه    پرسش‌نامه + کمّي    طبقه‌اي
    حسيني‌نسب و جوياني (1387)    دانشگاه    پرسش‌نامه + کمّي    هدفمند
    عزيزي و بکري‌زاده (1387)    دانشگاه    پرسش‌نامه + کمي    طبقه‌اي
    مظفري و عموئي ديزجي (1387)    دانشگاه    پرسش‌نامه + کمّي    تصادفي
    اميرکبيري و طهراني (1385)    سازمان تأمين اجتماعي    پرسش‌نامه + کمّي    تصادفي
    بمبئي‌رو و ايرانبان (1385)    سازمان بهزيستي    پرسش‌نامه + کمّي    طبقه‌اي
    سرداري (1382)    وزارت علوم    پرسش‌نامه + کمّي    هدفمند
    بحرالعلوم و همکاران (1381)    سازمان تربيت بدني    پرسش‌نامه + کمّي    تمام‌شماري
    4. يافته‌هاي پژوهش
    يافته‌هاي تحقيق در دو دستة توصيفي و تحليلي ارزيابي شده‌اند.
    1ـ4. توصيفي
    1ـ1ـ4. روند اجراي مطالعات
    جدول 3: سال‌هاي اجراي تحقيقات
    سال    فراواني    درصد
    1400    6    3/13
    1399    4    8/8
    1398    1    2/2
    1397    3    6/6
    1396    1    2/2
    1395    2    4/4
    1394    4    8/8
    1393    4    8/8
    1392    5    1/11
    1391    4    8/8
    1390    2    4/4
    1388    1    2/2
    1387    3    6/6
    1385    2    4/4
    1382    1    2/2
    1381    1    2/2
    1380    1    2/2
    جمع کل    45    ۱۰۰
    تعداد بيشترين تحقيقات (3/13 درصد) در زمينة فرهنگ سازماني و رضايت شغلي در سال 1400 صورت گرفته است.
    2ـ1ـ4. شيوة نمونه‌گيري مطالعات
    جدول 4: شيوة نمونه‌گيري مطالعات
    شيوة نمونه‌گيري    فراواني    درصد
    تصادفي ساده    15    3/33
    خوشه‌اي    6    3/13
    هدفمند    7    5/15
    طبقه‌اي    10    2/22
    تمام‌شماري    4    8/8
    دسترس    3    6/6
    جمع کل    45    100
    3/33 درصد از پژوهش‌ها به‌روش نمونه‌گيري تصادفي صورت گرفته است.
    3ـ1ـ4. جامعة آماري پژوهش
    جدول 5: جامعة آماري پژوهش
    گروه مورد بررسي    فراواني    درصد
    نهاد آموزش و پروش    6    3/13
    نهاد دانشگاهي    16    5/35
    کارکنان اداري    23    1/51
    جمع کل    45    100
    1/51 درصد از تحقيقات، جامعة آماري خود را از کارکنان اداري انتخاب کرده‌اند.
    4ـ1ـ4. هويت قومي مورد بررسي
    جدول 6: گروه قومي مورد بررسي
    گروه    فراواني    درصد
    فارس    30    6/66
    ترک    5    1/11
    ترکمن    1    2/2
    مازني    4    8/8
    گيلکي    1    2/2
    عرب    3    6/6
    کرد    1    2/2
    جمع کل    45    100
    مطابق نتايج پژوهش، 6/66 درصد از گروه قومي مورد بررسي به فارس تعلق دارد.
    2ـ4. تحليلي
    1ـ2ـ4. اندازة اثر تحقيقات
    جدول 7: اندازة اثر پژوهش
    نويسندگان و سال    گزارش آماري
        Effect size    lower    upper    Z    sig
    آراسته (1400)    0.189    0.100    0.291    6.954    0.000
    سعيداعمايي (1400)    0.381    0.176    0.283    3.624    0.000
    بهزادي و همکاران (1400)    0.400    0.304    0.488    7.555    0.000
    حيدري کردزنگنه و همکاران (1400)    0.466    0.302    0.603    5.125    0.000
    فلاحتي و کردي (1400)    0.282    0.428    0.703    6..278    0.000
    مرادي و همکاران (1400)    0.383    0.279    0.478    6.777    0.000
    سراج (1399)    0.300    0.189    0.403    5.133    0.000
    حق‌شناس قاضي‌محله (1399)    0.289    0.156    0.361    8.987    0.000
    عابدي کوشکي و همکاران (1399)    0.361    0.717    0.799    19.972    0.000
    کاظمي رودبالي و همکاران (1399)    0.234    0.104    0.356    3.488    0.000
    باقري (1398)    0.390    0.122    0.457    8.963    0.000
    امين افشار و همکاران (1397)    0.221    0.151    0.351    9.431    0.000
    زارعي محمودآبادي و خراساني (1397)    0.322    0.171    0.246    5.990    0.000
    فلامرزي (1397)    0.401    0.312    0.447    7.402    0.000
    سميعي و همکاران (1396)    0.339    0.183    0.478    4.131    0.000
    بهجت و همکاران (1395)    0.207    0.526    0.677    11.549    0.000
    خداداد حسيني و همکاران (1395)    0.312    0.436    0.581    11.266    0.000
    افشاري (1394)    0.200    0.237    0.561    6.871    0.000
    گودرزي و همکاران (1394)    0.213    0.189    202    4.551    0.000
    فرزانه (1394)    0.400    0.275    0.511    5.886    0.000
    موتمني و همکاران (1394)    0.452    0.332    0.422    6.733    0.000
    قلتاش (1393)    0.381    0.249    0.499    5.368    0.000
    نوررحماني و ايماني (1393)    0.397    0.127    0.751    10.651    0.000
    سليمي و همکاران (1393)    0.369    0.221    0.963    3.099    0.000
    موسوي‌کيا (1393)    0.328    0.199    0.745    5.800    0.000
    آراسته و سليمي (1392)    0.121    0.214    0.655    7.332    0.000
    جعفري کليشمي (1392)    0.288    0.102    0.189    3.901    0.001
    شائمي برزکي و همکاران (1392)    0.319    0.142    0.532    11.455    0.000
    صحت و همکاران (1392)    0.115    0.081    0.692    9.027    0.000
    پاشا (1392)    0.397    0.127    0.751    6.284    0.000
    آقايي (1391)    0.271    0.100    0.301    8.0412    0.000
    حسني و همکاران (1391)    0.328    0.142    0.634    7.294    0.000
    داوودي و همکاران (1391)    0.295    0.097    0.361    6.798    0.000
    شفقت و همکاران (1391)    0.197    0.199    0.834    13.731    0.000
    خسروي و همکاران (1390)    0.462    0.102    0.492    8.548    0.000
    زميني و همکاران (1390)    0.379    0.145    0.531    8.757    0.000
    کياکجوري و همکاران (1389)    0.314    0.095    0.644    5.475    0.000
    زميني و حسيني‌نسب (1388)    0.321    0.132    0.678    8.996    0.000
    حسيني‌نسب و جوياني (1387)    0.184    0.263    0.847    21.452    0.000
    عزيزي و بکري‌زاده (1387)    0.269    0.137    0.521    9.376    0.000
    مظفري و عموئي ديزجي (1387)    0.206    0.398    0.810    6.830    0.000
    اميرکبيري و طهراني (1385)    0.289    0.084    0.342    6.497    0.000
    بمبئي‌رو و ايرانبان (1385)    0.237    0.275    0.624    12.641    0.000
    سرداري (1382)    0.321    0.081    0.413    6.475    0.000
    بحرالعلوم و همکاران (1381)    0.200    0.100    0.176    8.981    0.000
    نتایج نشان می‌دهد که در تمامی پژوهش‌ها، فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی تأثیر معنی‌داری داشته است.
    2ـ2ـ4. تأثير کلي فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي
    جدول 8: اثر کل فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي
    متعير    گزارش آماري
        Effect size    lower    upper    Z    sig
    فرهنگ مشارکتي    0.340    0.243    0.380    3.054    0.000
    فرهنگ کنترلي    0.254    0.300    0.581    4.983    0.000
    فرهنگ اعتماد    0.418    0.141    0.276    6.701    0.000
    فرهنگ انسجام    0.412    0.222    0.398    10.430    0.000
    فرهنگ هويت (تعلق) سازماني    0.381    0.288    0.488    5.112    0.000
     اثر کلي    0.480    0.331    0.601    8.280    0.000
    نتايج نشان مي‌دهد که بين فرهنگ و سازماني و رضايت شغلي رابطة معني‌داري وجود دارد و اثر کلي آن برابر با 0.48 است. از بين مؤلفه‌هاي فرهنگ سازماني، فرهنگ مشارکتي (0.340)، فرهنگ کنترلي (0.354)، فرهنگ اعتماد (0.418)، فرهنگ انسجام (0.412) و فرهنگ هويت (تعلق) سازماني (0.381) با رضايت شغلي رابطة معني‌داري دارند.
    بحث و نتيجه‌گيري
    فرهنگ سازماني از اصول مهم سازماني است که افراد سازمان و نهادي در مواجهه با مسائل سازماني، سازگاري با محيط و دستيابي به سرماية اجتماعي محیطي از آن استفاده مي‌کنند. نوعي از روش صحيح درک کردن، تفکر و احساس کردن را به اعضاي سازمان و نهاد آموزش مي‌دهد؛ يا مجموعه‌اي از ارزش‌هاي اجتماعي، باورها و هنجارهاي جمعي سازماني است که در بين نيروي انساني آن مجموعه مشترک است و در رفتارهاي اعضاي آن نمود مي‌يابد. در ايران نزديک به 45 پژوهش دربارة رابطة فرهنگ سازماني با رضايت شغلي در بازة زماني 1380ـ1401 انجام گرفته است. به‌دليل حجم زياد پژوهش به‌روش پيمايش، فراتحليل حاضر قصد دارد به اين پاسخ دهد که در مجموع، مقدار اثر نهايي فرهنگ سازماني (effect size) بر رضايت شغلي در کل پژوهش‌ها (45 پژوهش) چه ميزان بوده است و مؤلفه‌هاي آن چه تأثيري بر رضايت شغلي داشته‌اند. درنهايت پژوهش نشان مي‌دهد که بين فرهنگ سازماني و رضايت شغلي رابطة مستقيم و معناداري وجود دارد و اثر کلي آن برابر با 0.48 است. هرچه فرهنگ سازماني قوي‌تر باشد، به همان ميزان رضايت شغلي نيز قوي‌تر خواهد بود که در شكل (2) این رابطه نشان داده شده است:

    شکل 2: رابطه بین فرهنگ سازمانی و رضایت شغلی
    همچنین مطابق نتایج فراتحلیل، تمامی مؤلفه‌هاي فرهنگ سازمانی با رضایت شغلی رابطه معنی‌داری داشته است به‌طوری‌که:
    ـ بين فرهنگ مشارکتي و رضايت شغلي رابطة معني‌داري وجود دارد و مقدار اثر آن برابر با 34 درصد است؛
    ـ بين فرهنگ کنترلي و رضايت شغلي رابطة معني‌داري وجود دارد و مقدار اثر آن برابر با 35 درصد است؛
    ـ بين فرهنگ اعتماد و رضايت شغلي رابطة معني‌داري وجود دارد و مقدار اثر آن برابر با 41 درصد است؛
    ـ بين فرهنگ انسجام و رضايت شغلي رابطة معني‌داري وجود دارد و مقدار اثر آن برابر با 41 درصد است؛
    ـ بين تعلق سازماني و رضايت شغلي رابطة معني‌داري وجود دارد و مقدار اثر آن برابر با 38 درصد است.
    با توجه به یافته‌های حاصل از پژوهش مدل نهایی را می‌توان به شرح زیر ترسیم نمود:

    شکل 3: رابطه بین مؤلفه‌هاي رهنگ سازمانی و رضایت شغلی
    فرهنگ سازماني با ايجاد مجموعه‌اي از باورها و آداب و رسوم سازماني، بسان چسب اجتماعي اعضاي سازمان را در کنار هم نگه می‌دارد و باعث مي‌شود که آنان با ايجاد سرماية اجتماعي مشکلات سازماني را در کنار هم حل‌وفصل کنند و در ساية اين امر، رضايت شغلي آنها افزايش مي‌يابد. اين فرهنگ ضمن اينکه رفتارهاي اعضا را کنترل مي‌کند و آنها را در مسير صحيح سازماني قرار مي‌دهد، باعث مي‌شود که هنجارهاي شغلي رعايت شود و درنتيجه رضايت شغلي آنها افزايش يابد. وجود فرهنگ سازمانی قوي باعث مي‌شود که کارکنان و نيروهاي سازماني از رضايت شغلي کافي برخوردار باشند و در جهت توسعة سازماني، بيشترين عملکرد را از خود نشان دهند. 

    References: 
    • افشاري، طيبه، 1394، بررسي رابطة فرهنگ سازماني و رضايت شغلي با در نظر گرفتن نقش واسطه‌اي يگانگي فرد ـ سازمان در بين اعضاي هيأت علمي و پرسنل دانشگاه‌هاي داراب، پايان‌نامه کارشناسي ارشد، شيراز، دانشگاه پيام نور استان فارس.
    • اميرکبيري، عليرضا و هليا طهراني، 1385، «بررسي اثر عوامل فرهنگي براساس مدل داس برروي رضايت شغلي و عملکرد کارکنان تأمين اجتماعي استان تهران»، مطالعات مديريت صنعتي، سال پنجم، ش 14، ص 201ـ223.
    • امين افشار، زهرا و همكاران، 1397، «بررسي تأثير فرهنگ سازماني و اخلاق کار اسلامي بر عملکرد شغلي با تکيه بر نقش ميانجي رفتار شهروندي سازماني و رضايت شغلي (مطالعة موردي: اداره کل ثبت و اسناد و املاک شهر مشهد)»، مديريت فرهنگي، دوره يازدهم، ش 2، ص 62ـ78.
    • امين بيدختي، علي‌اکبر و معصومه صالح‌پور، 1386، «رابطه رضايت شغلي با تعهد سازماني در کارکنان آموزش و پرورش»، دانشور رفتار، سال چهاردهم، ش 22، ص 31ـ38.
    • ایران‌زاده، سلیمان و محسن محمودی اشان، 1389، «شناخت فرهنگ‌ سازمانی براساس مدل دنیسون (مورد مطالعه: شرکت پلی تار)»، فراسوی مدیریت، سال چهارم، ش 15، ص 53ـ76.
    • آراسته، حسين، 1400، بررسي رابطة فرهنگ سازماني و رضايت شغلي با تعهد کارکنان (عاطفي ـ مستمر ـ هنجاري) (مورد مطالعه کارکنان دانشگاه مازندران)، پايان‌نامه کارشناسي ارشد، مازندران، مؤسسه آموزش عالي علامه اميني.
    • ـــــ و مهتاب سليمي، 1392، «ارائه مدلي براي تبيين روابط ميان فرهنگ سازماني، رضايت شغلي و اثربخشي رهبري در دانشکده‌هاي پرستاري دانشگاه آزاد اسلامي»، مديريت پرستاري، سال دوم، ش 2، ص 19ـ29.
    • آقايي، رضا، 1391،‌ »به‌کارگيري رويکرد DEMATEL براي‌ ارزيابي روابط ميان ‌متغيرهاي رضايت مشتريان، رضايت شغلي، يادگيري و تعهد سازماني»، دانش انتظامي، سال پانزدهم، ش 1، ص 9ـ35.
    • باقري، ولي‌الله، 1398، تأثير فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي کارکنان آموزش و پرورش شهرستان فريدونکنار، پايان‌نامه کارشناسي ارشد،‌ آمل، مؤسسه آموزش عالي آمل.
    • بحرالعلوم، سيدمحمدمهدي، 1381، «ارتباط بين فرهنگ سازماني و رضايت شغلي کارشناسان سازمان تربيت بدني شاغل در تهران»، المپيک، سال دهم، ش 1و2، ص 83ـ94.
    • بمبئي‌رو، فاطمه و سيدجواد ايرانبان، 1385، «رابطة فرهنگ سازماني با رضايت شغلي»، علوم تربيتي و زمينه‌هاي وابسته، دوره اول، ش 2، ص 101ـ119.
    • بهجت، اعظم و همكاران، 1395، «عوامل مؤثر بر رضايت شغلي معلمان زن مقطع ابتدايي اسلامشهر (با تأکيد بر سبک‌هاي مديريت و ابعاد فرهنگ سازماني)»، آموزش، مشاوره و روان درماني، سال پنجم، ش 17، ص 92ـ106.
    • بهزادي، فريدون و همكاران، 1400، «بررسي رابطة فرهنگ سازماني، رضايت شغلي و تعهد سازماني»، رويکردهاي پژوهشي نوين در مديريت و حسابداري، سال پنجم، ش 83، ص 1848ـ1857.
    • بياباني، هادي، 1389، بررسي رابطه بين فرهنگ سازماني با رفتار شهروندي سازماني و رضايت شغلي کارکنان مرد دوره متوسطه شهرستان بوانات در سال تحصيلي 90-89، پايان‌نامه کارشناسي ارشد، مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامي.
    • پاشا، زهرا، 1392، بررسي تأثير فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي کارکنان دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران جنوب، پايان‌نامه کارشناسي ارشد، تهران، دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مرکزي.
    • پرهیزگار، کمال، ۱۳۶۷، اصول و مبانی طبقه‌بندی و ارزشیابی مشاغل، تهران، اشرافي.
    • ترابی‌کیا، هایده، ۱۳۷۷، بررسی رابطه فرهنگ ‌سازمانی و رضایت شغلی اعضای هیئت علمی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه شهید بهشتی.
    • تميزي‌فر، ريحانه، 1392،‌ تحليل جامعه‌شناختي عوامل مؤثر بر نشاط اجتماعي شهر اصفهان، قم، دفتر تبليغات اسلامي.
    • جعفري کليشمي، علي، 1392، بررسي تأثير فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي در بين کارکنان دانشگاه محيط زيست، پايان‌نامه کارشناسي ارشد دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مرکزي.
    • حسني، محمد و همكاران، 1391، «بررسي نقش و تأثير اخلاق اسلامي کار و فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي و تعهد سازماني کارکنان دانشگاه شهيد چمران اهواز»، مديريت اسلامي، سال بيستم، ش 2، ص 9ـ32.
    • حسيني‌نسب، سيدداود و مهناز جوياني، 1387، «رابطه بين فرهنگ سازماني و رضايت شغلي کارکنان دانشگاه آزاد اسلامي اردبيل»، علوم تربيتي، سال اول، ش 1، ص 73ـ106.
    • حق‌شناس قاضي محله، ليلا، 1399، «تأثير فرهنگ سازماني و عملکرد رهبري بر رضايت شغلي بيمه‌گزاران شرکت بيمه ايران استان گيلان»، رويکردهاي پژوهشي نوين در مديريت و حسابداري، سال چهارم، ش 44، ص 162ـ182.
    • حمزه، حبیب و محمدباقر حمزه، 1400، «تأثیر فرهنگ سازمانی در سازمان‌هاي رسانه‌اي»، در: پنجمین کنفرانس بین‌الملی پژوهش‌های اجتماعی.
    • حيدري کردزنگنه، مازيار و همكاران، 1400، «تأثير ادراک کارکنان از فرهنگ سازماني در رضايت شغلي و تمايل به ترک خدمت آنان (مطالعة موردي: کارکنان شرکت برق شهرستان اردبيل)، رويکردهاي پژوهشي نوين در مديريت و حسابداري، سال پنجم، ش 65، ص 113ـ123.
    • خداداد حسيني، سيدحميد و همكاران، 1395، «بررسي تأثير فرهنگ سازماني بر اثربخشي عملکرد با تبيين نقش تعهد و رضايت شغلي کارکنان نگهداري و تعميرات در آمادوپشتيباني فرماندهي انتظامي استان اصفهان»، انديشه آماد، سال پانزدهم، ش 57، ص 87ـ106.
    • خسروي، معصومه و همكاران، 1390،‌ «رابطة فرهنگ سازماني رضايت شغلي و رضايتمندي از زندگي»، دانشگاه علوم پزشکي زابل، دوره سوم، ش 2، ص 45-78.
    • خمش آیا، احمد و همكاران، 1398، «بررسی تأثیر فرهنگ سازمانی بر عملکرد سازمانی با تأکید بر نقش میانجی هوش فرهنگی»، فرهنگ ایلام، دوره بیستم، ش 62، ص 123ـ244.
    • داوودي، حسين و همكاران، 1391، «رابطة فرهنگ سازماني و انگيزش شغلي با رضايت شغلي معلمان»، مشاوره شغلي و سازماني، دوره چهارم، ش 13، ص 127ـ139.
    • درویش، حسن، 1386، «بررسی عوامل مؤثر بر رضایت شغلی کارکنان (رویکردی تحلیلی ـ پژوهشی)»، فرهنگ مدیریت، سال پنجم، ش 16، ص 117ـ140.
    • رابينز، استيفن و جاج تيموتي، 1391، مباني رفتار سازماني، ترجمة علي پارساييان و سيدمحمد اعرابي، تهران، دفتر پژوهش‌هاي فرهنگي.
    • رابينز، استيون پي، 1386، مباني رفتار سازماني، ترجمة علی پارساییان و سیدمحمد اعرابی، تهران، دفتر پژوهش‌هاي فرهنگي.
    • زارعي محمودآبادي، محمد و حبيب خراساني، 1397، «تأثير تسهيم دانش و فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي: رويکرد مدل‌سازي معادلات ساختاري، SEM»، توسعه علوم انساني، ش 1، ص 125ـ146.
    • زميني سهيلا و همكاران، 1390، «بررسي رابطة فرهنگ سازماني با رضايت شغلي و فرسودگي شغلي در ميان کارکنان دانشگاه تبريز»، سلامت کار ايران، دوره هشتم، ش 1، ص 30ـ40.
    • زميني، سهيلا و همكاران، 1388، «بررسي رابطة فرهنگ سازماني با رضايت شغلي»، سلامت کار ايران، دوره هشتم، ش 1، ص 30ـ40.
    • سراج، ميلاد، 1399، بررسي تأثير فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي (مطالعة موردي: کارکنان دانشگاه علم و فرهنگ)، پايان‌نامه کارشناسي ارشد، تهران، دانشگاه علم و فرهنگ.
    • سرداري، احمد، 1383، «بررسي تأثير فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي در مراکز علمي ـ پژوهشي وابسته به وزارت علوم، تحقيقات و فناوري در شهر تهران»، دانشگاه شاهد، سال يازدهم، ش 5، ص 45ـ55.
    • سعيداعمايي، محمدرضا، 1400، «بررسي رابطة فرهنگ سازماني با رضايت شغلي کارکنان معاونت فرهنگي و اجتماعي شهرداري تهران»، رويکردهاي پژوهشي نو در علوم مديريت، ش 28، ص 193ـ213.
    • سليمي، مهتاب و همكاران، 1393،‌ «تحليل عوامل مؤثر بر بهبود اثربخشي رهبري مديران در دانشکده‌هاي پرستاري دانشگاه آزاد اسلامي»، توسعه پژوهش در پرستاري و مامايي، دوره يازدهم، ش 2، ص 68ـ77.
    • سميعي، روح‌الله و همكاران، 1396، «بررسي رابطه بين اخلاق اسلامي کار و فرهنگ سازماني با رضايت شغلي کارکنان با توجه به نقش واسطه تعهد سازماني در سازمان تأمين اجتماعي استان گلستان»، پژوهش‌هاي اخلاقي، سال هشتم، ش 1، ص 5ـ28.
    • شائمي برزکي و همكاران، 1392، «رابطة فرهنگ سازماني و رضايت شغلي کارکنان»، مديريت اطلاعات، سلامت، دوره دهم، ش 7، ص 997ـ1006.
    • شريف‌زاده، فتاح و همكاران، 1398، «عوامل مؤثر بر نهادينه‌سازي فرهنگ سازماني مبتني بر ارزش‌هاي اسلامي»، مطالعات مديريت، سال بيست و هشتم، ش 92، ص 135ـ163.
    • شفقت، ابوطالب و همكاران، 1391، «الگويابي اثرگذاري عوامل فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي کارکنان شرکت نفت (مطالعة موردي شرکت ملي پخش فرآورده‌هاي نفتي استان مازندران)»، بهبود مديريت، سال ششم، ش 2، ص 41ـ57.
    • صحت، سعيد و همكاران، 1392، «رابطة فرهنگ سازماني با رضايت‌مندي شغلي کارکنان»، اخلاق در علوم و فناوري، سال هشتم، ش 4، ص 1ـ10.
    • عابدي کوشکي، سارا و همكاران، 1399، «بررسي ارتباط فرهنگ سازماني با رضايت شغلي در کارکنان دانشکده علوم پزشکي اسفراين در سال 1397»، پرستاري، مامايي و پيراپزشکي، دوره ششم، ش 1، ص 22ـ30.
    • عزيزي، فضل‌الله و حكيم بکري‌زاده، 1387، «بررسي ارتباط بين فرهنگ سازماني و رضايت شغلي کارکنان دانشگاه شهيد چمران اهواز (83-1381)»، توسعه اجتماعي، دوره دوم، ش 3، ص 129ـ147.
    • علمداري، حميد، 1380، بررسي تأثير فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي کارکنان آموزش و پرورش فارس، پايان‌نامه کارشناسي ارشد، تهران، دانشگاه شهيد بهشتي.
    • فلاحتي، نگار و مراد کردي، 1400، «تأثير فرهنگ سازماني حمايتي و عملکرد رهبري بر رضايت شغلي با نقش ميانجي تعامل کاري و اعتماد در سازمان (مورد مطالعه: معاون توسعه مديريت و منابع انساني سازمان جهاد کشاورزي البرز)، پژوهش‌هاي علوم مديريت، سال سوم، ش 6، ص 109ـ120.
    • فلامرزي، مهدي، 1397، بررسي رابطه عوامل فرهنگ سازماني با رضايت شغلي در بين کارکنان بخش مرکزي بانک صادرات باستفاده از پرسش‌نامه‌هاي فرهنگ سازماني هافستد، شاخص توصيف شغلي (JDI)، پايان‌نامه کارشناسي ارشد، قم، دانشگاه صنعتي.
    • قلتاش، عباس، 1393، «رابطة فرهنگ سازماني و هوش سازماني با رضايت شغلي کارکنان»، رهيافتي نو در مديريت آموزشي، سال پنجم، ش 3 (19)، ص 115ـ128.
    • کاظمي رودبالي، راضيه و همكاران، 1399، «مدل‌يابي تأثير فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي زنان با نقش ميانجي سرمايه اجتماعي و رفتار شهروندي سازماني»، روان‌شناسي اجتماعي، سال چهاردهم، ش 56، ص 23ـ33.
    • کشاورز ترک، عین‌الله و مهدي نیکویه، 1395، «بررسی عوامل مؤثر بر رضایت شغلی کارکنان جمعیت هلال ‌احمر با رویکرد آینده‌نگاری راهبردی»، امداد و نجات، ش ۸ (۱و۲)، ص 77ـ90.
    • کياکجوري، کريم و همكاران، 1389، «تبيين رابطه بين فرهنگ سازماني و رضايت شغلي»، پژوهشنامه مديريت اجرايي، سال دهم، ش 2، ص 87ـ108.
    • گودرزي، رضا و همكاران، 1394، «فرهنگ سازماني و تأثير آن بر رضايت شغلي کارکنان (موردپژوهي: سازمان اسناد و کتابخانه ملي ج.ا. ايران)»، مطالعات ملي کتابداري و ساماندهي اطلاعات، دوره بيست و ششم، ش 4، ص 46ـ54.
    • مرادي، حسين‌مراد و همكاران، 1400، «بررسي تأثير فرهنگ سازماني بر اعتماد و رضايت شغلي کارکنان يک بيمارستان نظامي با توجه به نقش متغيرهاي جمعيت‌شناختي بر مبناي آموزه‌هاي اسلامي»، پرستار و پزشک در رزما، سال نهم، ش 6، ص 55ـ63.
    • مظفري، مهرداد و خديجه عموئي ديزجي، 1387، «بررسي فرهنگ سازماني دانشگاه آزاد اسلامي کرج و رابطة آن با رضايت شغلي کارکنان»، علوم اجتماعي، سال چهارم، ش 17، ص 151ـ170.
    • موتمني، عليرضا و همكاران، 1394، «بررسي تأثير فرهنگ سازماني بر رضايت شغلي و تعهد سازماني»، چشم‌انداز مديريت دولتي، ش 22، ص 35ـ60.
    • نوررحماني، محمد و جواد ايماني، 1393، «بررسي رابطه بين فرهنگ سازماني و رفتار شهروندي سازماني با رضايت شغلي معلمان شاغل در مدارس استثنائي استان هرمزگان در سال تحصيلي 91-1390»، نوآوري‌هاي مديريت آموزشي، سال نهم، ش 3، ص 78ـ95.
    • هومن، حيدرعلي، 1381، تهيه و استاندارد ساختن مقياس سنجش رضايت شغلي، تهران، مرکز آموزش مديريت دولتي.
    • Abdullah, N. H., Shamsuddin, A., & Wahab, E, 2015, "Does organizational culture mediate the relationship between transformational leadership and organizational commitment?", International Journal of Organizational Leadership, N. 4, p. 18–32.
    • Dadzie Charlene A, Winston Evelyn M, Dadzie Kofi Q, 2012. "Organizational Culture, Competitive Strategy, and Performance in Ghanac", Journal of African Business, N. 13(3), p. 172- 182.
    • Kim, Tae Hyun., Park, Jae San, 2009, "Do types of organizational culture matter in nurse job satisfaction and turnover intention?", Emerald Group Publishing Limited, N. 22 (1), p. 20-38.
    • Livari Netta, Livari Juhani, 2010, "The relationship between organizational culture and the deploymentof agile methods", Contents lists available at Science Direct Information and Software Technology journal, N. 53, p. 509-520.
    • Perugini, C., & Vladisavljevic, M, 2019, "Gender inequality and the genderjob satisfaction paradox in Europe", Labour Economics, N. 60, p. 129-147.
    • Ravasi, D., & Schultz, M, 2006, "Responding to Organizational Identity Threats: Exploring the Role of Organizational Culture", Academy of Management Journal, N. 49(3), p. 433-458.
    • Schein, E. H., 2018, Organizational culture and leadership, San Francisco, CA, Jossey-Bass.
    • Seo Y, Ko J, Price JL, 2004, "The determinants of job satisfaction among hospital nurses: model estimation in Korea", International Journal of Nursing Studies, N. 41, p. 437–446.
    • بازدید: 74
    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    عشایری، طاها، جهان پرور، طاهره.(1402) تأثیر فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی کارکنان: فراتحلیل پژوهش‌ها. دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های مدیریتی، 12(2)، 69-89

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    طاها عشایری؛ طاهره جهان پرور."تأثیر فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی کارکنان: فراتحلیل پژوهش‌ها". دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های مدیریتی، 12، 2، 1402، 69-89

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    عشایری، طاها، جهان پرور، طاهره.(1402) 'تأثیر فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی کارکنان: فراتحلیل پژوهش‌ها'، دو فصلنامه اسلام و پژوهش‌های مدیریتی، 12(2), pp. 69-89

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    عشایری، طاها، جهان پرور، طاهره. تأثیر فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی کارکنان: فراتحلیل پژوهش‌ها. اسلام و پژوهش‌های مدیریتی، 12, 1402؛ 12(2): 69-89