سال پنجم، شماره دوم، پياپي 12، بهار و تابستان 1395

عليرضا عباسي صدر/ كارشناس ارشد مديريت دولتي، مؤسسة‌ آموزشي و پژوهشي امام خميني  ره sadr598@chmail.ir

محسن منطقي/ استاديار مؤسسة ‌آموزشي و پژوهشي امام خميني  ره                                    manteghi@qabas.net

دريافت: 11/12/1394 ـ پذيرش: 24/05/1395

چكيده

فرهنگ سازماني و مطالعة آن در سازمان‌هاي امروزي، يکي از مهم‌ترين و پيچيده‌ترين مباحث مطالعات مديريتي محسوب مي‌شود. عمده مطالعات در اين حوزه، توسط انديشمندان منتسب به مکتب نمادين ‌تفسيري ارائه گرديده است. نتايج گسترده و کاربردي اين يافته‌ها در سازمان و دانش مديريت قابل کتمان نيست. در اين ميان، توجه به «نماد»، به عنوان جزئي از فرهنگ، و تأثيراتي که به‌کارگيري آن بر رفتار کارکنان دارد، مبحثي جديد در حوزة مطالعات رفتار سازماني به شمار مي‌رود. مباني نظري و مفروضات حاکم بر «مکتب نمادين‌ تفسيري»، که مبتني بر شناخت‌گرايي ذهني است، يا ترس از دچار شدن به نمادگرايي، و يا برخورد برخي مسلمان‌نماها در مواجهه با نمادها، که التزام به نماد را شرک معرفي مي‌کنند، موانعي در توجه به جايگاه نماد در مطالعات مديريت اسلامي به‌شمار مي‌روند. تلاش اين تحقيق بر آن است که با بررسي تحليلي - ‌توصيفي نگاه برخي عالمان اسلامي نسبت به نماد، جايگاه نماد را در مطالعات مديريت اسلامي تبيين نمايد. يافته‌هاي حاصل از بررسي کلام بزرگاني همچون علامه طباطبائي و شهيد مطهري، نگاه ويژة عالمان ديني به نماد را مي‌‌رساند، که البته اين اهتمام به نماد، متکي بر مباني معرفت‌شناختي و مفروضات اسلامي است. روش گردآوري اطلاعات «کتابخانه‌اي» بوده است.

کليدواژه‌ها: نماد، رفتار، فرهنگ سازماني، اسلام، انديشمندان اسلامي.