Designing and Explaining the Qualitative Model of the Dignity of Human Capital in Organizations with an Islamic Approach
Article Type:
Promotional
Writers:
Mahdi Dehimpour
/ PhD in Public Administration, the Imam Khomeini University of Maritime Sciences / deyhim1357@gmail.com
/ PhD in Public Administration, the Imam Khomeini University of Maritime Sciences / deyhim1357@gmail.comAbstract:
Considering the irreplaceable role of human capitals, one of the most effective concepts in the field of human resources (capitals) is the concept of human "dignity" and respect for employees. Due to the comprehensiveness and completeness of the religion of Islam and relying on the teachings and practices of the infallible imams, this issue has gained increasing importance. Therefore, the main goal of this research is to design and explain the model of dignity of human resources (capitals) with an Islamic approach. The study has been implemented qualitatively using the "thematic analysis" approach. Data has been collected from Islamic texts and data analysis has been done by "encoding" method using "Maxqda10" software and paradigm model. The results of the data obtained from the coding of related Islamic texts during the process of open, axial and selective coding led to the presentation of a qualitative model in the field of human dignity. The model presented in this research shows 7 basic categories (lawfulness, meritocracy, social responsibility, justice, employee participation, trust building, and service compensation) and 22 subcategories regarding human dignity.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :طراحی و تبیین الگوی کیفی کرامت سرمایه‌های انسانی در سازمان با رویکرد اسلامی
Abstract:
یکی از مفاهیم اثرگذار در حوزه منابع (سرمایه های) انسانی با توجه به نقش بی بدیل سرمایه های انسانی، مفهوم «کرامت» انسانی و احترام به کارکنان است. این موضوع با توجه به جامع و کامل بودن دین مبین اسلام و با اتکا به آموزه ها و سیره عملی معصومان اهمیتی روزافزون پیدا نموده است. ازاین رو، هدف اصلی این پژوهش طراحی و تبیین الگوی کرامت منابع (سرمایه های) انسانی با رویکرد اسلامی بوده که با استفاده از رویکرد مبتنی بر «تحلیل مضمون» به صورت کیفی اجرا شده است. برای گردآوری اطلاعات از متون اسلامی استفاده و تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش «رمزگذاری» و با استفاده از نرم افزار «Maxqda10» و الگوی پارادایمی انجام گرفته است. نتایج داده های به دست آمده از رمزگذاری متون اسلامی مرتبط طی فرایند رمزگذاری باز، محوری و انتخابی، به ارائه یک الگوی کیفی در حوزه کرامت انسانی منجر شد. الگوی ارائه شده در این پژوهش 7 مقوله اساسی (قانونمندی، شایسته سالاری، مسئولیت پذیری اجتماعی، عدالت ورزی، مشارکت کارکنان، اعتمادسازی، و جبران خدمت) و 22 مقوله فرعی در خصوص کرامت انسانی را نشان می دهد.
References:
- نهج‌البلاغه، 1379، ترجمة محمد دشتی، تهران، موسسه فرهنگی انتشاراتی زهد.
- ابن‌شعبه حراني، حسن‌بن علي، 1380، تحف‌العقول، ترجمة بهراد جعفري، تهران، دارالکتب الاسلاميه.
- ابن‌شهرآشوب مازندراني، محمدبن علي، 1376، مناقب آل ابي‌طالب، تصحيح هاشم رسولي و محمدحسين آشتياني، قم، علامه.
- استراوس، آنسلم و جوليت كوربين، 1387، اصول روش تحقيق کيفي نظريه مبنايي: رويه‌ها و شيوه‌ها، ترجمة بيوک محمدي، تهران، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي.
- افضلي، محمدعلي، 1389، «کرامت انساني و اتانازي از منظر اخلاق اسلامي»، مجله دانشگاه علوم پزشکي مازندران، ش 78، ص 83ـ95.
- بیهقی، محمدبن حسین، 470، تاریخ بیهقی، ترجمة مژگان شیخی، تهران، سوره مهر.
- پورسعيد، زهرا و سميرا زاير کعبه، 1391، «بررسي رابطه کرامت انساني و فرهنگ سازماني»، در: يازدهمين کنفرانس بين‌المللي مديريت، تهران.
- تميمي آمدي، عبدالواحدبن محمد، 1366، شرح غررالحکم و دررالحکم، قم، دفتر تبلیغات اسلامی.
- توکلي، ياسين، 1398، «طراحي و تبيين الگوي مفهومي کرامت انساني از منظر آموزه‌هاي ديني با تأکيد بر فرهنگ رضوي»، فرهنگ رضوي، سال هفتم، ش 1، ص 9ـ40.
- جعفري، محمدتقي، 1370، «حق کرامت انساني»، مجله دانشکده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران، ش 27، ص 77ـ98.
- جوادي آملي، عبدالله، 1375، فلسفه حقوق بشر، قم، اسراء.
- ـــــ ، 1382، صورت و سيرت انسان در قرآن، تحقيق غلامعلي امين دين، چ دوم، قم، اسراء.
- ـــــ ، 1386، فلسفه حقوق بشر، قم، اسراء.
- حبيب‌زاده، محمدجعفر و اسمعيل رحيمي‌نژاد، 1386، «کرامت انساني در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران»، مدرس علوم انساني، سال يازدهم، ش 4، ص 51-82.
- حرعاملي، محمدبن حسن، 1412ق، وسائل الشيعه، قم، مؤسسة آل‌البيت.
- حکيمي، محمدرضا و همكاران، 1397، الحيات، ترجمة احمد آرام، چ سيزدهم، قم، دليل ما.
- دهخدا، علي‌اکبر، 1373، لغتنامه دهخدا، تهران، دانشگاه تهران.
- ديهيم‌پور، مهدي و حسن دولتي، 1396، «تأثير عوامل ايجادکننده تروماي سازماني بر ميزان ترک خدمت کارکنان نظامي»، پژوهش‌هاي مديريت منابع انساني، سال نهم، ش 4، ص 75ـ100.
- ديهيم‌پور، مهدي و همكاران، 1397، «تأثير شفافيت سازماني بر مديريت تروماي سازماني با ميانجي‌گري سرمايه اجتماعي»، مديريت سرمايه اجتماعي، دوره پنجم، ش 3، ص 337ـ363.
- رجبي، محمود، 1380، انسان‌شناسي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- سرلک، محمدعلي و محمدحسن نورياني، 1395، «شناسايي عوامل مؤثر بر جريان‌هاي شکافنده سازمان‌هاي دولتي با استفاده از استراتژي نظريه‌پردازي داده بنياد»، مديريت دولتي، دوره هشتم، ش 4، ص 553ـ570.
- صادق‌پور، طيبه، 1386، «کرامت انساني در قرآن مجيد»، بينات، ش 53، ص 51ـ67.
- صالحي، حميدرضا و محمود عباسي، 1390، «کرامت انساني فصل‌الخطاب انديشه‌هاي ديني و تفکرات اخلاقي»، اخلاق پزشکي، سال پنجم، ش 16، ص 39ـ78.
- صدوق، محمدبن علي، 1380، امالي، ترجمة محمدباقر كمره‌اي، تهران، کتابچي.
- طاهري، ابوالقاسم، 1384، «کرامت انسان در انديشه امام علي: اسباب و زمينه‌هاي کرامت»، پژوهش‌هاي ديني، سال اول، ش 2، ص 111ـ137.
- طباطبائي، سيدمحمدحسين، 1363، تفسير الميزان، ترجمة سيدمحمدباقر موسوي همداني، قم، دفتر انتشارات اسلامي.
- ظهور پرونده، وجيهه و مهرداد شکرالهي، 1397، «رابطه رفتار رهبري مديران و بدبيني سازماني با در نظر گرفتن نقش تعديلگر عدالت سازماني در آموزش و پرورش»، پژوهش‌هاي رهبري و مديريت آموزشي، سال سوم، ش 12، ص 111ـ148.
- عليخاني، علي‌اکبر، 1385، «کرامت انساني و خشونت در اسلام»، پژوهش‌نامه علوم سياسي، ش 3، ص 99ـ122.
- غفارزاده، علي، 1386، «کرامت انسان در افق قرآن»، نشريه دانشکده ادبيات و علوم انساني شهرکرد، سال دوم، ش 6و7، ص 109ـ132.
- فتحي ليواري، رقيه و همكاران، 1397، «طراحي و اعتبارسنجي مدل رهبري اخلاقي در سازمان»، فرايند مديريت و توسعه، ش 3، ص 37ـ62.
- فضل‌الله، عبدالحسين، 1404ق، نظريۀ الحکم و الإدارة في عهد الإمام علي للأشتر، بيروت، دارالتعاريف للمطبوعات.
- فلسفي، علي و همكاران، 1399، «ارائه الگوي کرامت انساني کارکنان در سازمان‌هاي دولتي»، مطالعات مديريت (بهبود و تحول)، سال بيست و نهم، ش 97، ص 163ـ190.
- کراجکي، محمدبن علي، 1390، معدن الجواهر و رياضة الخواطر، ترجمة عباس قمي، مشهد، بنياد پژوهش‌هاي اسلامي آستان قدس رضوي.
- کليني، محمدبن يعقوب، 1365، اصول کافي، ترجمة جواد مصطفوي، تهران، مؤسسة الوفا.
- گل‌پرور، محسن و همكاران، 1393، «نقش تعاملي ابعاد عدالت سازماني ادراک‌شده بر رفتارهاي تلافي‌جويانه»، شناخت اجتماعي، سال سوم، ش 5، ص 73ـ86.
- گوهري‌فر، مصطفي و همكاران، 1394، «آينده‌پژوهي: ارائة تصوير آينده‌سازمان با استفاده از رويکرد برنامه‌ريزي سناريو (مورد مطالعه: مرکز آمار ايران)»، علوم مديريت ايران، سال دهم، ش 38، ص 36ـ65.
- متقي هندي، حسام‌‌الدين، 1419ق، کنز العمّال في سنن الاقوال و الافعال، بيروت، دارالکتب العلميه.
- مجلسي، محمدباقر، 1403ق، بحارالانوار، بيروت، داراحياء التراث العربي.
- ميراحمدي، منصور و محمد کمالي گوگي، 1393، «تحليل مفهوم کرامت انساني در انديشه سياسي شيعه: مطالعه موردي انديشه امام خميني»، پژوهش‌نامه انقلاب اسلامي، سال دوم، ش 10، ص 27ـ50.
- ميرسپاسي، ناصر و همكاران، 1392، «معرفي الگوي ارزشي سازمان‌هاي دولتي ايران»، مديريت سازمان‌هاي دولتي، سال اول، ش 2، ص 53ـ70.
- نژاد سليم، عادل، 1387، کرامت انساني و سازمان، چ دوم، تهران، مرکز آموزش و تحقيقات صنعتي ايران.
- يدالله‌پور، بهروز، 1391، کرامت انسان در قرآن کريم (ماهيت، مباني و موانع)، قم، اديان.
- يزدان‌شناس، مهدي و مصطفي آقايي، 1398، «الگوي اثرگذاري جو اخلاقي ادراك‌شده، اعتماد سازماني و عملکرد پيشگامانه خدمت به مشتري، نقش سياسي کاري ادراک‌شده در نظام پاداش سازمان»، فرايند مديريت و توسعه، ش 107، ص 1355ـ157.
- Barclay, L., 2016, "In Sickness and in Dignity: A Philosophical Account of the Meaning of Dignity in Health Care", International Journal of Nursing Studies, N. 61(1), p. 136-141.
- Braun, V. & Clarke, V., 2006, "Using thematic analysis in psychology", Qualitative Research in Psychology, v. 3, N. 2, P. 77-101.
- Cho, Y. J. Lewis, G. B., 2012, "Turnover Intention and Turnover Behavior:Implications for Retaining Federal Employees", Review of Public Personnel Administration, N. 32, p. 4-23.
- Donnelly, Jack, 2015, "Normative Versus Taxonomic Humanity: Varieties of Human Dignity in the Western Tradition", Journal of Human Rights, V. 14, p. 1-22.
- Grassi, L., Costantini, A., Caruso, R., Brunetti, S., Marchetti, P., Sabato, S.,& Nanni, M. G., 2017, "Dignity and Psychosocial-Related Variables inAdvanced and Non-Advanced Cancer Patients by Using the Patient DignityInventory-Italian Version", Journal of Pain and Symptom Management, N. 53(2), p. 279-287.
- Nishtar S, Ralston J., 2013, "Can human resources for health in the context of noncommunicable disease control be a lever for health system changes?", Bulletin of the World Health Organization, N. 91(11), p. 895-896.
- Oxford Advanced Learner’s Dictionary, 1966, Oxford University.
- Perles, G. M., & Martín, A. E., 2017, "Towards A Substantive Knowledge that Promotes the Dignity of the Human Being", Journal of Innovation & Knowledge, N 2(2), p. 67-73.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Dehimpour, Mahdi.(2025) Designing and Explaining the Qualitative Model of the Dignity of Human Capital in Organizations with an Islamic Approach. Islam va Pazhuheshhaye Modiriyati, 11(2), 81-98
Mahdi Dehimpour."Designing and Explaining the Qualitative Model of the Dignity of Human Capital in Organizations with an Islamic Approach". Islam va Pazhuheshhaye Modiriyati, 11, 2, 2025, 81-98
Dehimpour, M.(2025) 'Designing and Explaining the Qualitative Model of the Dignity of Human Capital in Organizations with an Islamic Approach', Islam va Pazhuheshhaye Modiriyati, 11(2), pp. 81-98
