Work is the most valuable human behavior which is also liked by God if it is within accepted Islamic norms. The valuable recommendations of the Islamic jurisprudence about organizational work can be a good guide for employees and can improve organizations. Extracting and categorizing the issues of organizational jurisprudence can strengthen this field. This study is applied in terms of purpose and qualitative in terms of nature. Using religious sources, it follows the "analytical-descriptive" approach. In order to provide a model for the improvement of organizational work, this research has addressed some of the aspects of jurisprudence of organizational work, including recruitment of human resources, acquisition of work skills, working hours in the organization and use of organizational property. The research results show that in order to improve the work situation in organizations, we need to use the capacity of Islamic jurisprudence in drafting laws, reforming structures, training human resources and designing organization programs.
Title :ظرفیت تبیین مسائل فقهی در بهبود کار سازمانی
Abstract:
کار ارزشمندترین رفتار انسان است که اگر در چارچوبهای پذیرفته شده اسلامی باشد؛ مرضی الهی نیز قرار خواهد گرفت. در فقه اسلامی، توصیههای ارزشمندی دربارة کار سازمانی یافت میشود که میتواند راهنمای خوبی برای کارکنان سازمانها باشد. فقه اسلامی میتواند وضعیت سازمانها را بهبود بخشد. تقویت این عرصه با استخراج و دستهبندی مسائل فقه سازمانی صورت میگیرد. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت کیفی است و رویکرد به روش «تحلیلی ـ توصیفی» است که با استفاده از منابع دینی انجام شده است. این پژوهش به برخی از ابعاد فقهی کار سازمانی، یعنی استخدام نیروی انسانی، کسب مهارت کار، ساعت کار در سازمان و استفاده از اموال سازمانی پرداخته است تا شیوهای برای طراحی بهبود کار سازمانی بهمثابه نمونه ارائه دهد. نتایج تحقیق نشان میدهد برای بهبود وضعیت کار در سازمانها، نیازمند استفاده از ظرفیت فقه اسلامی در تدوین قوانین، اصلاح ساختارها، آموزش منابع انسانی و برنامههای سازمان هستیم.
نهج البلاغه.
ابنشعبة حرانی، حسن بن علی (1384ق). تحف العقول عن آل الرسول. قم: کتابفروشی اسلامیه.
حر عاملی، محمد بن حسن (1409ق). وسائل الشیعه. بیروت: لإحیاء التراث.
حسینی روحانی، سیدمحمدصادق (1392). فقه الصادق. قم: نشر آیین دانش.
دفت، ریچارد ال (1386). تئوری سازمان و طراحی ساختار. ترجمة علی پارسائیان و محمد اعرابی. تهران: مؤسسة مطالعات و پژوهشهای بازرگانی.
دهخدا، علیاکبر (1373). لغتنامه. تهران: دانشگاه تهران.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1373). المفردات فی غریب القرآن. بیروت: درالاحیاء.
رضائیان، علی (1383). مبانی مدیریت رفتار سازمانی. تهران: سمت.
سایت استفتائات اداری مقام معظم رهبری. https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=27224.
سعیدی، داود و کیخا، محمدرضا (1398). واکاوی فقهی - حقوقی ماهیت احکام انتصاب مدیران حکومتی و آثار مترتب بر آن. مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، 18، 201-225.
طباطبایی موتمن، منوچهر (1378). حقوق اداری. تهران: سمت.
طباطبائی، سیدمحمدحسین (1377). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
علیزاده، محمد (1396). تحلیل فقهی رفتارهای فرد در سازمان. پایاننامة دکتری. قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
غزالی، محمد بن محمد (1420ق). مشکاة الأنوار فی غرر الأخبار. بیروت: النجاة،.
قانون کار جمهوری اسلامی ایران.
قانون مدیریت خدمات کشوری.
قمری، عبدالستار (1381). فرهنگ دلیل الطالب فی المفردات و المصطلحات: فرهنگ اصطلاحات روزمره عربی به فارسی. تهران: یادوارة کتاب.
کلینی، محمد بن یعقوب (1372). الکافی. قم: اسوه.
مجلسی، محمدباقر (1412ق). بحار الانوار. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
مشایخیپور، محمدعلی (1390). مبانی اخلاق کار از دیدگاه امام علی(ع). مدیریت اسلامی، 19(1)، 37ـ65.
معزی ملایری، اسماعیل (1371). جامع احادیث شیعه فی احکام الشریعه. قم: مهر.
مفید، محمد بن محمد بن نعمان (1413ق). الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد. قم: مؤسسة آل البیت(ع).
مکارم شیرازی، ناصر (1427ق). استفتائات جدید. قم: مدرسة امام علیبن ابیطالب(ع).
منطقی، محسن و همکاران (1398). فهم رفتار سازمانی مبتنی بر فقه. مدیریت فرهنگ سازمانی، 17(2)، 299ـ316.
موسوی خمینی، سیدروحالله (1376). تحریر الوسیله. قم: مؤسسۀ نشر الاسلامی.
نجفی، محمدحسن (1981). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
ورام، مسعود بن عیسی (1376). تنبیه الخواطر و نزهة النواظر المعروف بمجموعة ورام. قم: دارالکتب الاسلامیه.
Coyle-Shapiro J.، Hoque، K. (2013). Human resource management. university of London.
Miner، J. (2007). Organizational behavior 4. New York: M.E. Sharpe. Inc.
Manteghi, Mohsen.(2024) The Capacity of Explaining Jurisprudential Issues for Improving Organizational Work. Islam va Pazhuheshhaye Modiriyati, 13(2), 21-35 https://doi.org/10.22034/modiriyati.2024.2021651
Mohsen Manteghi."The Capacity of Explaining Jurisprudential Issues for Improving Organizational Work". Islam va Pazhuheshhaye Modiriyati, 13, 2, 2024, 21-35
Manteghi, M.(2024) 'The Capacity of Explaining Jurisprudential Issues for Improving Organizational Work', Islam va Pazhuheshhaye Modiriyati, 13(2), pp. 21-35
Manteghi, M. The Capacity of Explaining Jurisprudential Issues for Improving Organizational Work. Islam va Pazhuheshhaye Modiriyati, 2024; 13(2): 21-35