Pages:
93-112
Receive Date: 2025/03/28
Accept Date: 2025/03/28
Abstract:
In all sciences, including the human sciences, "research method" is of particular importance, and the validity of research depends on its method. One of the methods to be followed in the humanities research is the "inferential-analytical" method. "Inferential-analytical" is a method consisting of "ijtihad" method, that is conventional in seminary schools, and the "thematic analysis" method. The ijtihad method conventional in the seminary schools explains the authenticity of narrations and the implications of the verses of the Qur'an and narratives, as well as the implication of the Prophet and Imam’s teachings on the basis of other verses, traditions, and rules of Fiqh and Osul. Based on the conventional ijtihad method, one can extract the codes and subcategories. Then, by further analysis based on the "thematic analysis" method, themes can be extracted from the categories derived through the inferential method. This research, on the one hand, attempts to explain the steps of the "ijtihadi method”, the method of "theme analysis" and the combination of the two. On the other hand, it examines the possibility of using the combined method in management research. This research is conducted based on the "documentary and analytical "method and the result is the development of the combined method of "ijtihadi-thematic analysis". In addition, the degree of the compatibility of this method with the investigated management and Islamic studies, and the steps of this method for implementation in management studies have been discussed.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :کاربرد روش «استنباطی ـ تحلیلی» در پژوهشهای مدیریتی
Abstract:
«روش پژوهش» در همهی علوم، از جمله علوم انسانی از اهمیت خاصی برخوردار است و اعتبار پژوهش به روش آن بستگی دارد. یکی از روش های قابل پی گیری در پژوهش های علوم انسانی، روش «استنباطی ـ تحلیلی» است. روش «استنباطی ـ تحلیلی»، روشی مرکب از روش «اجتهاد» مرسوم در حوزه های علمیه و روش «تحلیل مضمون» (Theme analysis) است. روش اجتهادی مرسوم در حوزه های علمیه، تبیین کنندهی سند روایات و دلالت آیات قرآن و روایات و همچنین دلالت سیرهی پیامبرصلی الله و آله وسلم و ائمهی اطهار علیه السلام بر اساس سایر آیات و روایات و قواعد فقهی و اصولی است. بر اساس روش اجتهادی مرسوم، می توان کدها و زیر مقوله ها را استخراج کرد و با تحلیل بیشتر بر اساس روش «تحلیل تم» (مبتنی بر داده های متنی)، می توان مضمون ها را از زیر مقوله های به دست آمده در روش استنباطی استخراج نمود.
این پژوهش، کوشیده است از یک سو، گام های «روش اجتهادی» و روش «تحلیل تم» و ترکیب آن دو را تبیین کند، و از سوی دیگر، امکان کاربست روش ترکیبی در پژوهش های مدیریتی بررسی شود. پژوهش حاضر بر اساس روش «اسنادی و تحلیلی» انجام گرفته و حاصل آن، طراحی روش مرکب از روش «اجتهادی» و «تحلیل تم» است. علاوه بر آن مراتب سازگاری این روش با پژوهش های مدیریتی و اسلامی بررسی شده، گام های این روش برای کار بست در پژوهش های مدیریتی بر شمرده است.
References:
- ابناثیر، 1376، مبارك بن محمد، النهاية في غريب الحديث و الأثر، چ چهارم، قم، اسماعلیان.
- ابنمنظور، محمدبن مكرم 1414ق، لسان العرب، چ سوم، بیروت، دار صادر.
- احمدی، علی اکبر و دیگران، 1393، «طراحی و تبیین الگوی مفهومی شایستگیهای منابع انسانی در نهج البلاغه با استفاده از تکنیک تحلیل مضمون و ISM»، مطالعات راهبردی بسیج، س 17، ش 64، ص 27 - 55.
- استراس، آنسلم و کوربین، جولیت، 1384، «اصول روش پژوهش کیفی: نظریه مبنایی؛ رویهها و شیوهها»، ترجمة بیوک محمدی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- آلغفور، محسن، 1384، «اجتهاد و تقلید در اندیشه عالمان شیعه»، علوم سیاسی، دانشگاه باقرالعلوم، ش 31، ص 99 - 120.
- آن، لوینز و سیلور، کریستینا، 1389، «راهنمای گام به گام استفاده از نرم افزار MAXqda2 در پژوهش کیفی»، ترجمة ابوالفضل رمضانی، تهران، جامعه شناسان.
- بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة فی احکام عترة الطاهرة، بي تا، قم، جامعه مدرسین.
- جصاص رازی، ابوبکر احمدبن علی، 1420ه ق، اصول الجصاص، بیروت، دارالکتب العلمیه.
- جعفریان، رسول، 1383، «تاریخ اجتهاد و تقلید از سید مرتضی تا شهید ثانی و تأثیر آن در اندیشة سیاسی شیعه»، علوم سیاسی، قم، دانشگاه باقرالعلوم، ش 27، ص 157 - 192.
- جمعی از نویسندگان، دایرةالمعارف تشیع، 1372، تهران، مؤسسه دایرةالمعارف تشیع.
- جناتی، محمد ابراهیم، 1365، «رأی گرایی در اجتهاد»، کیهان اندیشه، ش 9، ص 9 - 22.
- حبالله، عبدالرحمن، 1379، «جایگاه اجتهاد در حل مسائل پیچیدة نوین حقوقی»، ترجمة محمدتقی اکبری، مشکوة، ش 66، ص 102 ـ 114.
- حسنی، حمیدرضا و همكاران، 1389، «بخش چهارم: مدل شناسی: تحلیل مکانیزم اجتهاد به مثابه مدلی برای تولید علوم انسانی اسلامی»، مجموعه مقالات همایش تولید علم و جنبش نرمافزاری در حوزة معارف اسلامی، ش1، ص163 - 188.
- حسینی، احمد، 1378، «نگاهی به سبک اجتهادی محقق خوانساری»، فقه، ش 19 و20، ص 11 ـ 46.
- خانمحمدی، هادی، و همكاران، 1393، «الگوی مشارکت شهروندی در مديريت دولتی مبتنی بر تعاليم نهجالبلاغه»، مدیریت سازمانهای دولتی، س 2، ش 7، ص 25 - 48.
- خراسانی، محمد کاظم، 1415، کفایة الاصول، قم، مؤسسه النشر الاسلامی.
- ردادي، محسن و دیگران، 1394، «تحليل مضموني اعتماد در انديشة آيتالله خامنهاي، جستارهاي سياسي معاصر»، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي، س 6، ش 3، ص 53 - 72.
- روشندل اربطاني و همكاران،1391، «بررسي آسيب شناسانه فرايند سياستگذاري در سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران»، مدیریت دولتی، دورة 4، ش10، ص 79 - 100.
- سبحانی، جعفر، 1369، اصول الحدیث و احکامه، قم، حوزة علمیه قم.
- سعدآبادي، علی اصغر و همكاران، 1392، مفاهیم، مبانی و ارکان پیشرفت در پرتو رهنمودهاي امام علی، دومین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت: مفاهیم، مبانی و ارکان پیشرفت.
- شیخزاده، محمد و دیگران، 1390، «تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد براي تبیین الگوهاي موجود در دادههاي کیفی»، اندیشة مدیریت راهبردي، س 5، ش 2، ش پپ 10، ص 151.
- صافی گلپایگانی، لطفالله و همكاران 1373، «روش اجتهادی فقها»، نقد و نظر، ش 1، ص 213 - 266.
- صفرلکی، شمسالله، 1389، «نقش اجتهاد در فرآیند تولید علم»، مجموعه مقالات همایش تولید علم و جنبش نرمافزاری در حوزه معارف اسلامی، 1389، ش 1، ص 189 - 212.
- عاملی، زینالدین، 1408ق، الرعایة فی علم الدرایة، قم، مرعشی نجفی.
- عباسیان، عزتالله و همكاران «شناسایی عوامل مؤثر بر مزیت رقابتی شرکتهاي فعال در صنعت ساختمان»، اقتصاد مسکن.
- علیپور، مهدی، 1385، «اخباریگری به مثابه روش اجتهادی (نگاهی به یک پارادوکس نما)»، پژوهش و حوزه، ش 27 - 28، ص 186 - 216.
- غزالی، محمّد، المستصفی من علم الاصـول، (به هـمراه شرح مسلم الثبوت فی اصول الفقه)، دارالفکر للطباعه و النشر، بیتا.
- فیرحی، داود، 1378، قدرت، دانش و مشروعیت در اسلام، تهران، نشر نی.
- قوامی، صمصام الدین، 1391، فقه الاداره (1)، قم، حوزه و دانشگاه.
- گروسي، سعيده و همكاران، «تبيين تجربة زيسته زنان وابسته به مواد مخدر از پديدة اعتياد، جامعه شناسي زنان، س 2، ش 1، ص 55.
- حلّی، شیخ نجمالدین، 1403ه ق، معارج الاصول، قم، مؤسسة آلالبیت.
- مرادی، مرتضی، 1393، «گذر پارادایمی از پژوهشهای کمّی به پژوهشهای کیفّی در علوم انسانی، رهیافت، ش 75، ص 93 - 116.
- مکارم شیرازی، ناصر، 1385، دائرةالمعارف فقه مقارن، قم، مدرسة امام علیبن ابیطالب.
- مهری، کریم و همكاران، 1392، «سیاستگذاری قومی مبتنی بر دیدگاه مقام معظم رهبری: تحلیل تماتیک، قدرت نرم، س 4، ش10، ب و ت، ص 75 - 97.
- نقیپورفر، ولیالله، 1382، مجموعه مباحثی از مدیریت در اسلام، تهران، مرکز مطالعات و پژوهشگاه مدیریت اسلامی.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Khalili , Azizollah, Asghar Pur Ezzat , Ali , Jafari, Mohammad hasan.(2025) The Application of "Analytical -Inferential" Method in Management Research. Islam va Pazhuheshhaye Modiriyati, 8(1), 93-112
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Azizollah Khalili ; Ali Asghar Pur Ezzat ; Mohammad hasan Jafari."The Application of "Analytical -Inferential" Method in Management Research". Islam va Pazhuheshhaye Modiriyati, 8, 1, 2025, 93-112
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Khalili , A, Asghar Pur Ezzat , A, Jafari, M.(2025) 'The Application of "Analytical -Inferential" Method in Management Research', Islam va Pazhuheshhaye Modiriyati, 8(1), pp. 93-112
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Khalili , A, Asghar Pur Ezzat , A, Jafari, M. The Application of "Analytical -Inferential" Method in Management Research. Islam va Pazhuheshhaye Modiriyati, 2025; 8(1): 93-112