Islam va Pazhuheshhaye Modiriyati, Volume 6, Issue 2, No 13, Year 2025 , Pages 77-96

    The Competencies for Holding Managerial Positions in Islamic System, with Emphasis on Quranic Verses and Traditions

    Article Type: 
    Promotional
    Writers:
    Javad Aghamohammadi / PhD student of Educational Management, Allameh Tabatabaei University, Tehran / javad_am_59@yahoo.com
    Abstract: 
    Management principles and methods are among the important issues. Every nation can achieve true happiness in light of an efficient and effective management. The traditional and new research works on management are based on the paradigm of profit and increase in production. Despite the success which the western world has achieved in this regard, management still suffers from numerous and acute problems, such as the one-dimensional approach it adopts and inattention to spirituality. Therefore, the present paper seeks to study the merits and Competencies for holding managerial positions in Islamic system by emphasizing on Quranic verses and traditions. Using a descriptive-analytical method, the paper makes use of library sources to collect and examine the data. Islamic teachings and reliable sources and texts constitute the theoretical basis of this study. The findings of the present research show that, according to reliable texts and invaluable sources, such as the Quran and Nahj al-Balagha, the requisites for holding managerial positions in Islamic system include: faith in the Almighty, moral and religious education, tolerance, accountability, seeking guidance from others to achieve happiness, affection, law abidingness, keeping away from egocentrism and lawlessness, justice-centeredness and fighting against injustice, fine reputation, foresight, expertise, moderation and maintenance of economic discipline.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :صلاحیت های لازم برای مدیران به منظور تصدی پست های مدیریتی در نظام اسلامی با تأکید بر آیات و روایات
    Abstract: 
    یکی از مباحث مهم بشریت اصول و روش های مدیریتی است. هر ملتی در سایه‌ی مدیریت کارآمد و پویا، سعادت واقعی را به دست خواهد آورد. مباحث سنتی و جدید مدیریت بر پارادایم «سود و افزایش تولید» استوار است و با وجود موفقیت هایی که دنیای غرب از این موضوع به دست آورده، هنوز دارای معضلات شدید و متعددی است که تک بعدی نگریستن و بی توجهی به معنویات از جمله‌ی مشکلات آن به شمار می آید. با این وصف، این مقاله با هدف بررسی شایستگی ها و صلاحیت های لازم برای مدیران به منظور تصدی پست های مدیریتی در نظام اسلامی با تأکید بر آیات و روایات تهیه و تدوین شده است. روش تحقیق این مقاله «توصیفی ـ تحلیلی» است و از منابع و متون کتاب خانه ای برای گردآوری و بررسی اطلاعات استفاده شده است. مبنای نظری تحقیق حاضر، آموزه های اسلامی و متون و منابع معتبر بوده است. یافته های تحقیق حاضر در زمینه‌ی کسب شایستگی ها و شاخصه های لازم برای مدیران در نظام اسلامی، که مستخرج از متون معتبر و اسناد ارزشمندی همچون قرآن کریم و نهج البلاغه بوده ، عبارت است از: ایمان به قادر مطلق، داشتن تربیت اخلاقی و ایمانی، شرح یا سعه‌ی صدر، مسئولیت پذیری، اهتمام به ارشاد در مسیر سعادت، محبت رحیمانه، قانونمندی و پرهیز از خودمحوری و قانون گریزی، عدالت محوری و ظلم ستیزی، حسن شهرت، داشتن بصیرت و دوراندیشی، تخصص، اعتدال و میانه روی و رعایت انضباط اقتصادی.
    References: 
    • نهج‌البلاغه، 1379، ترجمة محمد دشتي، قم، مشرقين.
    • آقاپيروز، علي، 1390، «رهبري در مديريت اسلامي»، اسلام و پزوهش‌هاي مديريتي، سال اول، ش3، ص91-116.
    • آقاجاني، آرش، 1385، «تبيين ويژگي‌هاي مديران از ديدگاه حضرت علي در نهج البلاغه»، انديشة صادق، ش24، ص27-60.
    • آقامحمدي، جواد، 1393، «بررسي جايگاه عقلانيت و مؤلفه‌هاي آن در برنامه درسي دوره متوسطه دوم با تأكيد بر آموزه‌هاي اسلامي»، اسلام و پژوهش هاي تربيتي، سال ششم، ش2، ص79-96.
    • آقامحمدي، جواد، 1391، «بررسي شاخصة اخلاق اسلامي و مؤلفه‌هاي آن در برنامه درسي مدارس متوسطه (مطالعه موردي كتب علوم اجتماعي)»، اخلاق، سال دوم، ش8، صص143-164.
    • ابراهيمي، محمدحسين، 1379، مديريت اسلامي، قم، دفتر تبليغات اسلامي.
    • بهارستان، جليل، 1381، «مطالعة تطبيقي ارزش‌يابي در مديريت اسلامي و مديريت متداول»، شيراز، دورة هجدهم، ش2، ص 56-71.
    • جراحي دربان، و همكاران، 1393، «مباني‌، اصول و روش‌هاي تربيت سياسي در اسلام از منظر قرآن»، بصيرت و تربيت اسلامي، سال يازدهم، ش 31، ص95-112.
    • حاجيان، طالب و همكاران، 1392، «بررسي رابطة ميان ابعاد مديريت اسلامي و رفتار شهروندي سازماني در بين كاركنان علوم پزشكي اصفهان»، اسلام و مديريت. سال دوم، ش 3، ص141-160.
    • حيدري، غلام حسين، 1390، «چرا رويكرد مديريت قرآني در جامعه نهادينه نمي‌شود؟»، تحقيقات مديريت آموزشي، سال دوم، ص 19- 36.
    • ربي‌پور، محمدعلي‌ و همكاران، 1388، «سياست مديريتي و ويژگي مديران در نهج‌البلاغه»، فراسوي مديريت، سال دوم، ش8، ص119-140.
    • رجايي‌پور، سعيد و همكاران، 1389، «بررسي رابطة فرهنگ سازماني با مؤلفه‌هاي مديريت بر اساس ارزش‌هاي سازماني و ارائة مدلي براي پيش‌بيني مديريت بر اساس ارزش‌ها»، رهيافتي نو در مديريت آموزشي، ش4، ص125-148.
    • رضائيان، علي، 1385، اصول مديريت، تهران، سمت.
    • سبحاني‌نژاد، مهدي و همكاران،1390، «ماهيت تربيت اجتماعي از ديدگاه امام علي»، پژوهش در مسائل تعليم و تربيت اسلامي، سال نوزدهم، دوره جديد، ش13، ص9-33.
    • سرمدي، محمدرضا، 1385، مديريت اسلامي، تهران، دانشگاه پيام نور.
    • سرمدي، محمدرضا و محمد حسن صيف، 1388، مديريت كلاس، تهران، دانشگاه پيام نور.
    • عسگريان، مصطفي،1370، مديريت اسلامي، تهران، جهاد دانشگاهي دانشگاه تربيت معلم تهران.
    • علاقه‌بند، علي، 1378، مديريت عمومي، تهران، روان.
    • فرزادنيا، فرزانه، 1391، «شرايط مديران از ديدگاه امام رضا»، رشد مديريت مدرسه، دورة دهم، ش85، ص3- 6.
    • فروزنده، لطف الله و همكاران، 1390، گزيده نكات مديريتي در نهج البلاغه، تهران، دانشگاه پيام نور.
    • فرهنگي، علي‌اكبر، 1389، «اراية يك الگوي بومي رهبري به منظور مطالعة تطبيقي سبك رهبري روزنامه‌هاي دولتي و غير‌دولتي، مطالعات جامعه‌شناسي»، سال دوم، ش6، ص65- 86.
    • قائدعلي، حميدرضا و مهدي عاشوري، 1393، «مديريت جهادي شيوه‌اي تحقق يافته از مديريت اسلامي» مهندسي فرهنگي، سال نهم. ش 82، ص 67- 83.
    • قربان نژاد، و همكاران، 1392، «الگوي شايستگي مديران بر اساس نهج البلاغه امام علي»، مديريت توسعه و تحول، ش15، ص17-22.
    • قلي‌پور، آرين، 1388، جامعه‌شناسي سازمان‌ها، تهران، سمت.
    • كريمي، عبدالعظيم، 1388، تعليم و تربيت به كجا مي رود؟ از ناكجا به هر كجا، تهران، عابد.
    • گرگاني، تقي،1390، «نقش‌ها و وظايف و ويژگي‌هاي مدير در آيينه مديريت قرآن با نگرشي بر جزء‌هاي 7 تا 9 قرآن كريم و تأسي از نهج‌البلاغه»، تحقيقات مديريت آموزشي، سال دوم، ص75-90.
    • گودرزي، عباس و همكاران، 1391، «نقش بصيرت در پرورش نظامي»، امنيت پژوهي، دورة يازدهم، ش37، ص55-87.
    • مصباح‌، محمدتقي،1379، پيش نيازهاي مديريت اسلامي، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • معصومي‌نيا، غلام‌علي، 1386، «اخلاق اقتصادي (مباني بينشي، آموزه‌ها و آثار)»، اقتصاد اسلامي، سال هفتم، ش 26، ص 119-148.
    • معمارزاده، غلامرضا و همكاران، 1389، «طراحي مدل مديريت بر مبناي ارزش در سازمان‌هاي دولتي ايران، پژوهش‌گر، دورة هفتم، ش19، ص34-51.
    • معين، محمد، 1364، فرهنگ فارسي معين، تهران، اميركبير.
    • مقيمي، سيدمحمد، 1386، سازمان و مديريت رويكردي پژوهشي، تهران، ترمه.
    • موسي‌زاده، زهره و همكاران، 1388، «معيارهاي انتخاب و انتصاب مديران با رويكرد شايسته‌گزيني در نهج‌البلاغه»، انديشه مديريت، س سوم، ش1، ص103-132.
    • ميرحسيني، سيداحمد، 1385، «مؤلفه‌هاي اساسي در مديريت ديني»، فرهنگ مديريت، سال چهارم، ش13، ص65-82.
    • نبوي، محمدحسن، 1386، مديريت اسلامي. قم، مؤسسه بوستان كتاب.
    • نجاري، رضا، 1385، مباني مديريت اسلامي، تهران، دانشگاه پيام نور.
    • نيك‌پور، امين و همكاران، 1390، «گزينش اسلامي كاركنان كليد موفقيت سازمان‌هاي امروز»، مديريت در اسلام، سال هفتم. ش15 و16، ص 131- 146.
    • Boyatzis،R. E. (2009)."Competencies as a Behavioral Approach to Emotional Intelligence".Emerald-Journal of Management Development،Vol. 28،No. 9،pp. 749-770.
    • Carlise, H. M.(1990). Management Essentials, concepts for productivity and innovation. Prantice hall.
    • Certo, S. E.(1994). Modern management. diversity, quality, ethies, and global environment . 6th, ed, allyn and bacon.
    • Griffin, R.W.(1996). Management: Annotated Instructors Manual. Boston. Houghton Mifflin Company.
    • Hellreigle, D.& slocum, J. W(1989). Management.5th, ed, Addison Wesley pub. Co.
    • Oxford Dictionary .(2005). London: Oxford University press.
    • Pringle, peter and et all .(1995). Electronic management . local press.
    • Robbins,S.P; Judge,T.A.(2009). Organizational Behavior. New Jersey: Prentice Hall.
    • Competencies and qualifications required by managers to a managerial position in the Islamic system, with emphasis on Quranic verses and traditions
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Aghamohammadi, Javad.(2025) The Competencies for Holding Managerial Positions in Islamic System, with Emphasis on Quranic Verses and Traditions. Islam va Pazhuheshhaye Modiriyati, 6(2), 77-96

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Javad Aghamohammadi."The Competencies for Holding Managerial Positions in Islamic System, with Emphasis on Quranic Verses and Traditions". Islam va Pazhuheshhaye Modiriyati, 6, 2, 2025, 77-96

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Aghamohammadi, J.(2025) 'The Competencies for Holding Managerial Positions in Islamic System, with Emphasis on Quranic Verses and Traditions', Islam va Pazhuheshhaye Modiriyati, 6(2), pp. 77-96

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Aghamohammadi, J. The Competencies for Holding Managerial Positions in Islamic System, with Emphasis on Quranic Verses and Traditions. Islam va Pazhuheshhaye Modiriyati, 2025; 6(2): 77-96